ایران شرقی/
در حالی کمتر از دوماه دیگر به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در قرقیزستان فرصت باقی مانده است که دو چهره بزرگ سیاست‌ قرقیزستان، مدتهاست که در زندان به سر می‌برند. تحلیلگران محلی معتقدند که این پرونده‌ها، انگیزه سیاسی داشته است زیرا انتخاب زمان این محکومیت‌ها با توجه به اینکه انتخابات ریاست جمهوری قرقیزستان قرار است در اواسط ماه اکتبر امسال برگزار شود، تصادفی نیست و به اعتقاد آنان، این افراد احتمالا قصد کمک به در قدرت ماندن اعضای نخبه حاکم را داشته‌اند.

مورد اخیر، «اموربیک تکه بایف»، رهبر حزب «آتا-مکن» بود. وی در 16 آگوست، به هشت سال زندان محکوم شد اما به دلیل عفو، محکومیت وی به مدت چهار سال و نیم تقلیل یافت (محکومیت «تکه بایف» در پایان محاکمه فساد که در ارتباط با یک تاجر روسی و یک شرکت ارتباطات تلفن همراه بود، صورت گرفت). در همین حال، در آغاز ماه آگوست، دادگاهی در بیشکک، نماینده سابق مجلس، «سدیر جاپاروف» را به 11 سال و نیم زندان محکوم کرد و وی به زندانی با تدابیر شدید امنیتی منتقل شد. ظاهرا، محکومیت وی به خاطر ربوده شدن یک فرماندار در طول ناآرامی در منطقه «ایسیک کول» در سال 2013، بوده است. «جاپاروف»، از حمایت قابل توجهی در برخی از مناطق کشور، عمدتا در جنوب، برخوردار است.

این در حالی است که هر دوی این سیاستمداران بر اساس اتهاماتی که ادعا می‌شود سال‌ها قبل انجام داده‌اند، زندانی شدند.

 مورد «تکه بایف»، مربوط به هفت سال پیش می‌شود. متحدان «تکه بایف» و همچنین فعالان حقوق بشر، طبق تحقیقاتی که اخیرا آغاز شده است، اینگونه استدلال می‌کنند که این مورد، بخشی از طرحی بود که برای از میدان به در بردن مدعیان ریاست‌جمهوری پیش از انتخابات 15 اکتبر، صورت گرفته است. این محاکمه، با وجود ماهیت پیچیده و دشوار اتهامات مطرح شده، بدون هیچ حسابرسی انجام شد. و براساس شنیده‌ها، 9 صبح تا 6 بعد از ظهر به طول انجامید. تیم دفاعی نتوانست کار خود را انجام دهد و شاهد اصلی پرونده که یک سرمایه‌گذار روسی بود (که ادعا می‌شود، «تکه بایف» زمانی که پس از انقلاب 2010 وزیر دولت بود، 1 میلیون دلار از این فرد رشوه گرفته) حاضر نشد برای دادن شهادت به قرقیزستان سفر نماید.

دادگاه‌های متهمین سیاسی، غالبا با کشمکش میان حامیان متهم و پلیس خارج از دادگاه همراه است، اما در این مورد، جمعیتی که برای دنبال کردن دادگاه «تکه بایف» آمده بودند، پس از اعلام رای دادگاه، بی سر و صدا پراکنده شدند و هیچ مشکلی برای صفوف بهم پیوسته پلیس در جلوی دادگاه، پیش نیامد.

مفسران سیاسی معتقدند که با دور کردن رقبای بالقوه، امیدهای انتخاباتی «سورنبای جینبکوف»، از حزب حاکم سوسیال دموکرات قرقیزستان برای جانشینی «الماس بیک آتامبایف»، که به لحاظ قانون اساسی فقط یک دوره می‌تواند رئیس جمهور باشد، افزایش می‌یابد. «جینبکوف»، در حال حاضر در سمت نخست وزیر قرقیزستان، خدمت می‌نماید.

 اگرچه، به نظر می‌رسد که «تکه بایف» با توجه به وضع موجود، قادر به شرکت در انتخابات آینده نباشد، «المیرا نوگویبایوا»، رئیس اتاق فکر «پلیس آسیا» مستقر در بیشکک معتقد است که رتبه محبوبیت رهبر حزب «آتا مکن» در نتیجه آنچه وی پرونده ساختگی می‌داند، بهبود یافته است.  وی می‌گوید: این یک محاکمه قانونی نبود بلکه سیاسی بود؛ و به قصد به حاشیه راندن «تکه بایف»، حریف سیاسی رئیس‌جمهور انجام شد. اما همین جمله، به نفع «تکه بایف» خواهد بود. «نوگویبایوا» گفت: موقعیت «تکه بایف» ارتقا خواهد یافت چرا که «آتامبایف» به وی، "هاله نور شهید" بخشیده است.

 در کشوری که در 12 سال گذشته، دو انقلاب به خود دیده است، برخوردار بودن از قدرت مردم غیررسمی، به اندازه در اختیار داشتن قدرت رسمی، مهم است. «نوگویبایوا» می‌گوید یک فرصت خوب برای «تکه بایف» وجود دارد و آن فرصت این است که انتخابات 15 اکتبر در دور اول برنده‌ای نداشته باشد و به دور دوم کشیده شود.  به گفته وی، حزب حاکم از این موضوع هراس دارد و می‌خواهد پیش از انتخابات خود را بیمه نماید. آنها قصد دارند، «جینبکوف» که ناکارآمدتر از سایر کاندیداهاست را به سرعت آماده نمایند.

«چینارا دژاکوبکوا» وکیل «تکه بایف»، معتقد است که موکل وی هنوز هم می‌تواند واجد شرایط برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری باشد. «دژاکوبکوا» گفت که وی پس از اعلام حکم در تاریخ 16 آگوست، درخواست تجدید نظر داده و امیدوار است این فرایند قانونی به سرعت انجام شود. این در حالی است که برخوردی که با «تکه بایف» می‌شود، از مخالفت وی با تلاش نیمه موفق رئیس جمهور «آتامبایف» در اواخر سال گذشته برای اصلاح قانون اساسی برای اطمینان از در قدرت ماندن خود و همراهانش،  نشئت می‌گیرد.

 این هفته، حدس و گمان‌هایی مبنی بر خروج «جینبکوف» از پست نخست وزیری و سپردن این پست به  «سپار ایساکوف»، رئیس جوان دفتر ریاست جمهوری، مطرح شده است. سناریویی که از قبل توسط تحلیلگران پیش بینی شده بود این است که «جینبکوف» بطور موثر قدرت اجرایی را با دفتر نخست وزیری به اشتراک بگذارد. به طور سنتی، دفتر نخست وزیر در سیاست قرقیزستان، نقش تابع رئيس جمهور را در امور قوه مجریه ایفا می‌کند.
با این حال این نتیجه، قطعی نیست. چرا که یک نامزد رقیب دیگر به نام « اموربیک بابانوف»، تاجر ثروتمند وجود دارد که شانس زیادی برای پیروزی در انتخابات دارد.

 این، فقط حامیان «تکه بایف» نیستند که از محاکمه وی نگران شدند. یکی دیگر از منتقدان قابل توجه، «رزا اوتونبایوا» است که به عنوان رئيس جمهور موقت در سال 2010 پس از شورش آوریل آن سال، خدمت کرد. آنطور که شنیده شده است وی در جلسه دادگاه فریاد می‌کشیده که این محاکمه یادآور محاکمه‌های سال 1937 است که اوج سرکوب سیاسی «ژوزف استالین» بوده است.

 «ایگور شستاکوف»، یک تحلیلگر سیاسی با گرایش طرفدار دولت، گفت که «آتامبایف» از چند ماه گذشته ریاست جمهوری خود برای پاکسازی صحنه سیاسی از بازیگران سیاسی قدیمی، استفاده نموده است. «شستاکوف» گفت که همدردی زیادی با «تکه بایف» نمی‌کند، چراکه وی قربانی سیستمی شد که خود، به ایجاد آن کمک کرد (وقتی که وی نقش اصلی را در تهیه پیش نویس تجدید نظر  قانون اساسی 2010 داشت). وی در تلاش است تا خود را در نقش مخالف سرسخت رژیم معرفی کند، اما خود او تا زمانی که دستگیر شد، بخشی از این رژیم بوده است. بسیاری از فعالان حقوق محلی آشکارا اذعان می‌کنند که هیچ شور و شوق خاصی برای «تکه بایف» به عنوان یک سیاستمدار ندارند. با این حال آنها از افزایش سرکوب‌ها علیه منتقدین دولت و عدم استقلال در میان قوه قضائیه، ابراز نگرانی کردند.

انتهای مطلب/.