پاکستانیها، همراه با مردم سایر نقاط جهان، با شنیدن خبر پیروزی ترامپ مبهوت شدند. در پی سخنرانی ترامپ میلیارد پس از پیروزی در انتخابات؛ سوال اصلی در پاکستان این بود سیاستهای ترامپ چگونه پاکستان را تحتتاثیر قرار خواهد داد.
پس از صاعقه برگزیت و جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا، جهان دوباره در 8 نوامبر 2016 غافلگیر شد. در این تاریخ، مردم امریکا با انتخاب "دونالد ترامپ میلیاردر" به عنوان رئيسجمهور جهانیان را شگفتزده کردند.
در پاکستان دیدگاه کلی این بود که هیلاری برنده انتخابات میشود و ترامپ دست خالی میدان را ترک میکند. پاکستانیها، همراه با مردم سایر نقاط جهان، با شنیدن خبر پیروزی ترامپ مبهوت شدند. در پی سخنرانی ترامپ میلیارد پس از پیروزی در انتخابات؛ سوال اصلی در پاکستان این بود سیاستهای ترامپ چگونه پاکستان را تحتتاثیر قرار خواهد داد؟
تاریخچه روند روابط جمهوریخواهان با پاکستان ثابت نبوده است. از قدیم فراز و نشیبهای زیادی نیز وجود داشته است. رئيسجمهور نیکسون از پاکستان در مقابل هند در جنگ سال 1971 پشتیبانی کرد؛ زیرا به پاکستان به عنوان کانال پشتیبانی برای سفر نیکسون به چین نیاز داشت. در دهه 1990 در طول دوره تصدی جورج دبلیو بوش، نواز شریف نخستوزیر پاکستان به آمریکا سفر کرد، اما استقبال سردی از وی به عمل آمد و از او خواسته شد که برنامه غنیسازی اورانیوم را متوقف سازد.
دو سال بعد، نیکلاس پلات دیپلمات آمریکایی؛ به رهبران پاکستانی توصیه کرد که اگر پاکستان به حمایت از تروریستها در هند ادامه دهد: "وزیر امور خارجه ممکن است بواسطه قانون ملزم شود که پاکستان را در لیست کشورهای حامی تروریسم قرار دهد".
زمانی که نوبت به جنوب آسیا میرسد، سیاستهای ترامپ بسیار مبهم است، اما به نظر میرسد او به شدت ضد پاکستان و طرفدار هند است. بعد از تیراندازی در سان برناردینو در کالیفرنیا در ماه دسامبر 2015، ترامپ اعلام کرد که میخواهد مانع ورود مسلمانان خارجی به ایالات متحده شود. همچنین به نظر میرسد او از برنامه هستهای پاکستان نگران است و پاکستان را یک "مشکل حیاتی" برای ایالات متحده خواندهاست، "زیرا آنها چیزی به نام سلاحهای هستهای دارند. او افزود: که وضعیت آنها باید تحتکنترل قرار گیرد.
در سال 2011،NDTV گزارش داد که ترامپ درخواست داده که در خصوص اعطای کمک به پاکستان تجدید نظر فوری صورت گیرد و کمکی به آنها صورت نگیرد؛ مگر اینکه سلاحهای هستهای را کنار بگذارند. گزارشات حاکی از آن است که تراپ اشاره کرده:"آنها از دوستان ما نیستند. ما میدانیم که تروریستهای بسیار دیگری هم در پاکستان وجود دارند".
از سوی دیگر، به نظر میرسد ترامپ موضعگیری بسیار نرمی در قبال هند دارد و بارها گفته است که او هند را بسیار دوست میدارد. ترامپ گفت:"من از طرفداران بزرگ هندوها هستم و از طرفداران بزرگ کشور هند میباشم، یک هوادار واقعی." علاوه بر این؛ ترامپ نارندرا مودی نخستوزیر هند را به عنوان مردی بزرگ، ستوده و گفت که او به تعمیق روابط دیپلماتیک و نظامی با هند در آینده میاندیشد. ترامپ تمایل دارد تجارت با هند را ارتقا دهد و روابط دو کشور را تقویت کند و حتی در همین راستا به هندیها شغل، کمک هزینه تحصیلی، و غیره ارائهدهد. او در نظر دارد نیکی هالی سیاستمدار هندی-آمریکایی را در سمت سفیر سازمان ملل متحد قرار دهد.
ترامپ تمایل خود را به میانجیگری بین هند و پاکستان بر سر مسئله کشمیر نشان داده است. سرتاج عزیز مشاور نخست وزیر در امور خارجه گفت: "ترامپ سزاوار جایزه نوبل است، اگر بتواند مناقشه کشمیر را حل و فصل کند"، اما تمایل و جهتگیری او به سمت هند یک مانع برای این فرایند محسوب میشود.
سیاستهای ترامپ نیز شاید توسط کابینه انتخابی او تحت تاثیر فرار گیرد. کابینه ای که تا کنون به نظر میرسد بسیار جنگطلب باشد. او میلیونرهایی را انتخاب میکند که بودجه مبارزات انتخاباتی او را تامین کردهاند و کسانی هستند که از قبل به او وفادار بودهاند. او قصد دارد جیمز ماتیس ( سگ دیوانه) را به عنوان وزیر دفاع منصوب کند که در طول جنگ افغانستان نظرات بسیار خشن و تندی بیان کردهاست. در گزارشها آمده که ماتیس گفته: "میدانید؛ شلیک به آنها کاملا سرگرمکننده است. اهمیتی ندارد. شلیک کردن به برخی افراد سرگرمی محسوب میشود."
با در نظر گرفتن تمام موارد بالا، و با توجه به علاقه ترامپ به هند و در نظر گرفتن کابینه انتخابی او، پاکستان ممکن است در آینده نزدیک شاهد روزهای سختی باشد. اما ترامپ نمی تواند پاکستان را کلا کنار بگذارد چون پاکستان مرز مشترک با افغانستان دارد و نیروهای امریکایی در مرزهای افغانستان و پاکستان هم مستقرند. بنابراین چه ترامپ دوست داشته باشد، چه دوست نداشته باشد؛ موقعیت استراتژیک پاکستان را باید در نظر بگیرد که به نفع ترامپ نیست. اسلامآباد گزارش میدهد که بین سالهای 2013 تا 2016 روابط بین ایالات متحده و پاکستان بهبود یافته است. اما سیاستهای جدید ترامپ مشخص میکند که آیا همین روند ادامه خواهد یافت یا خیر.
منبع: اوراسیا رویو
مترجم: شرمینه کیانپور- موسسه مطالعات آسیای مرکزی و افغانستان