بی تدبیری دولت ترامپ در کاهش کمکهای مالی به آسیای مرکزی
ایران شرقی/
طرح اخیر کاهش بودجه «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، برنامههای کمکهای خارجی ایالات متحده به کشورهای آسیای مرکزی را به طور قابل توجهی حذف خواهد کرد. با این حال از یک دیدگاه برای ایالات متحده، پایان دادن به چنین برنامههایی فاقد آیندهنگری و زیانبخش است چراکه روابط خوب با کشورهای آسیای مرکزی، تلاشهای ضد تروریستی دولت آمریکا را در منطقه و همسایگی افغانستان تقویت میکند و با استقرار قریب الوقوع نیروهای اضافی ایالات متحده در افغانستان در حال حاضر زمان آن نیست که ایالات متحده از آسیای مرکزی عقبنشینی کند.
این در حالی است که کمکهای بینالمللی، روش اصلی آمریکا برای طراحی نفوذ و ایجاد سازوکارهای همکاری برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی منطقهای و فراتر از آن است. قصد کاخ سفید برای کاهش کمک به آسیای مرکزی تا حدود 60 درصد، خطر به حداقل رسیدن حضور منطقهای در حال حاضر رو به کاهش آمریکا را در پی دارد. این امر زمانی اتفاق خواهد افتاد که دولت آمریکا ادعا میکند تنها بر مبارزه با داعش و افراطگرایی اسلامی تمرکز دارد و به این ترتیب منافع خود را در افغانستان، جایی که طولانیترین جنگ در تاریخ آمریکا بدون هیچ نتیجهای هنوز ادامه دارد، تضعیف میکند.
با در نظر گرفتن احیای طالبان، وضعیت امنیتی در به اصطلاح "گورستان امپراتوریها" به سرعت رو به زوال است. در نتیجه، ایالات متحده که در حال حاضر 4000 نیروی اضافی را به افغانستان فرستاده تا به نیروهای افغان در مبارزه با افراطگرایان اسلامگرا کمک کند، با کنار گذاشتن بیشتر کمکهایی که به همسایگان شمالی افغانستان اختصاص داده شده، دولت آمریکا کمکهای تدارکاتی که در 16 سال گذشته از آن بهرهمند شده است را از دست میدهد و این امر ماموریت نیروهای ایالات متحده را بسیار مشکلتر میسازد.
هرچند برخی کارشناسان معتقدند، گسیل نیروها و تلفات احتمالی بیشتر آمریکاییها ممکن است بی معنی باشد. اما اگر شبهنظامیان از افغانستان به مرزهای کشورهای آسیای مرکزی مانند ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان فرار کنند، آتش بزرگ منطقهای را که در نهایت به سراسر مرز افغانستان باز میگردد را شعله ور خواهند ساخت. حذف اکثر برنامههای کمکهای امنیتی و توسعه گرا به این کشورها، بدون شک، آنها را بیشتر در مقابل ستیزهجویان اسلامگرا آسیب پذیر میسازد. به طور مشخص، تجزیه و تحلیل گذشته کمکهای امنیتی روسیه و چین از طریق سازمان همکاری شانگهای نشان داده است که آسیای مرکزی هنوز برای رویداد بیثباتکنندهای مانند داعش آمادگی ندارد.
علی رغم تعهد مستمر برای از بین بردن داعش و مبارزه با تروریسم در سراسر جهان، کاهش کمکهای ایالات متحده نشان میدهد که دولت ترامپ درک درستی از چگونگی مبارزه با این تهدیدها در سطح جهانی ندارد. داعش هزاران نیروی مبارز را از آسیای مرکزی جمع آوری کرده که برای حمله به ترکیه، متحد ایالات متحده در ناتو و دیگر مأموریتهای انتحاری مورد استفاده قرار گرفتهاند. علاوه بر این، ایده تشکیل یک خلافت اسلامی، ریشههای عمیقی در این منطقه دارد و به جنبش اسلامی ازبکستان باز میگردد و نابودی این ایدههای رادیکال بسیار دشوار است. کمک و نفوذ ایالات متحده به مقابله با تلاشهای استخدام داعش و سایر افکار افراط گرایانه کمک میکند. خروج از منطقه و انتقال این ابتکار به کشورهایی مانند روسیه و چین تنها سرکوب و نقض حقوق بشر را تشویق میکند که به نوبه خود باعث ترویج افراط گرایی خواهد شد.
در سال 2013، وزیر دفاع آمریکا «جیمز ماتیس» گفت: "اگر شما به طور کامل وزارت امور خارجه را تأمین بودجه نکنید، در اینصورت من نیاز به خرید مهمات بیشتری دارم." از زمانیکه محیط تهدید جهان به ویژه در آسیای مرکزی به طور فزاینده پیچیدهتر شده، این هشدار حقیقیتر از گذشته است. اگر ایالات متحده به شدت کمکهای خارجی خود را در این منطقه کاهش دهد، آنگاه خود و منافع سیاست خارجی حیاتی خود را در موقعیتی قرار میدهد که ممکن است هرگز بهبود نیابد.
مسئله افراطگرایی اسلامی در آسیای مرکزی موضوع بسیار آزاردهندهای است که اغلب این مسئله در پوشش رسانههای اصلی نادیده گرفته شده است، اما این امر کاهش کمکهای دولت آمریکا به منطقهای که در مرکز امنیتی ایالات متحده قرار دارد را توجیه نمیکند. به جای کاهش کمک به آسیای مرکزی صرفا به این دلیل که درک پیچیدگیهای منطقه دشوار است، منابع بیشتری باید به این منطقه اختصاص داده شود. با این همه، هزینههای صرف شده در کمکهای امنیتی یا آموزش حقوق مدنی همیشه ارزانتر از خرید تسلیحات بیشتر برای ماتیس است.
انتهای مطلب/.