ایران شرقی/
در قرقیزستان بر این باورند که خطر افراط گرایی اسلامی در راستای روند کلی تقویت جنبش‌های رادیکال و سازمان‌های تروریستی رو به افزایش است. جمهوری در حال حاضر این خطر را نادیده گرفته و سلفی‌گری مومنان به طور فعال صورت می‌گیرد. سلفی‌گرایی به روش های مختلف صورت می‌گیرد – هم از قزاقستان از طریق زیرزمینی و هم از طریق مراکز خاص. دو سال پیش، مجلس قانون مربوط به ورود بدون روادید را به منظور جذب سرمایه‌گذاران برای شهروندان کشورهای خلیج فارس به تصویب رساند. این اقدام نه تنها سرمایه‌گذاری‌های میلیونی به دنبال نداشت، بلکه باعث ورود توریست‌هایی (از کشورهای عربستان سعودی، کویت و قطر) شد که در میان آنها شیوخ هم حضور داشتند. آنها برای آموزش شهروندان قرقیزستان در دانشگاه مدینه که مرکز آموزش کادرهای وهابیون است سرمایه‌گذاری می‌کنند. بدین ترتیب در جنوب کشور سلفی‌گرایی آشکاری آغاز شده و همه جوانان برای تحصیل به دانشگاه مدینه می روند.

شایان ذکر است که حتی کمیته دولتی امور مذهبی هم نمی‌داند که چند نفر از شهروندان قرقیزستان در خارج از کشور آموزش مذهبی می‌بینند. بر این اساس، این سوال مطرح می‌شود که اگر مومنان بدون گرفتن اجازه‌ به سادگی از کشور خارج شده و به تحصیل بپردازند، چگونه کنترل این فرآیند امکان پذیر است.عربستان سعودی و دیگر کشورهای جهان عرب به دقت رویدادهای قرقیزستان را دنبال کرده و سعی دارند به طور فعال بر موقعیت تاثیر بگذارند. فرایند سلفی‌گرایی در جنوب کشور فعال‌تر از شمال کشور است. ساخت و ساز مدرسه در روستای بارپی منطقه جلال آباد با سرمایه کشورهای عربی این ادعا را ثابت می‌کند. لازم به ذکر است که ساخت و ساز این مدرسه همزمان با ساخت مسجد که در مجاورت این ساختمان قرار دارد آغاز شد. هنوز جوابی برای این سوالها که چه مطالبی تدریس خواهد شد، چه کسی تدریس خواهد کرد و فارغ‌التحصیلان چگونه از دانش خود استفاده خواهند کرد وجود ندارد.

این پروژه - یک ابتکار خصوصی است. اما اینگونه پروژه‌ها نیز موقعیت دولتی دارند. به عنوان مثال، کمیته پارلمانی بودجه و امور مالی در تاریخ 19 ژوئن لایحه "تصویب موافقتنامه اعتباری بین جمهوری قرقیزستان و صندوق توسعه عربستان برای ساخت و ساز مدارس دولتی" را بررسی و تصویب کرد. در اطلاعات منتشر شده توسط سرویس مطبوعاتی مجلس آمده است: "هدف این پروژه توسعه بخش آموزش و پرورش و برطرف کردن نیاز کشور به خدمات آموزشی و همچنین رضایت تعداد رو به رشد دانشجویان از ساخت و ساز و تجهیز تعدادی از مدارس سراسر کشور است". ساخت و ساز 16 مدرسه در مناطق مختلف کشور با ظرفیت بین 150 و 550 دانش آموز در برنامه قرار دارد. هزینه پروژه - 30 میلیون دلار است. شایان ذکر است که این 30 میلیون دلار یک وام با شرایط بسیار امتیازدار است: سود 1٪ در سال به مدت 25 سال و شروع باز پرداخت در سال 2022.

علاوه بر عربستان سعودی، روسیه و ازبکستان هم قصد دارند در قرقیزستان مدرسه بسازند. اما این مدارس، مدارس سکولار خواهند بود. در مورد سعودی‌ها هنوز همه چیز روشن نیست. هنوز مشخص نیست که آنها در ازای این وام سخاوتمندانه چه چیزی طلب خواهند کرد. در اواسط ماه ژوئن، نیروهای امنیتی محلی یکی از فعالین اقدامات تروریستی در سوریه را دستگیر کردند. به گزارش کمیته دولتی امنیت ملی، در طی اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از نفوذ اعضای گروهک هایی که برای انجام اقدامات تروریستی  از سوریه به قرقیزستان آمده‌اند، یک شبه نظامی سازمان تروریستی بین‌المللی که شهروند جمهوری قرقیزستان هم بود دستگیر شد. مشخص شد که وی از سال 2014 عضو باندهای خرابکار و تروریست بوده و در جنگ سوریه حضور فعال داشته است. وی قصد داشته یک سلول تروریستی زیرزمینی به منظور جهاد مسلحانه و انجام اقدامات تروریستی ایجاد کند.

لازم به ذکر است که در سال گذشته، نیروهای امنیتی از 17 حمله تروریستی جلوگیری کردند، 8 عملیات ضد تروریستی صورت گرفت، سه نفر از اعضای سازمان‌های تروریستی بین‌المللی برچیده شدند، 95 نفر مورد بازخواست قرار گرفتند و سلاح‌ها و مواد منفجره زیاد کشف و ضبط شدند. امسال هم چند نفر که در حال آماده ‌سازی اقدامات تروریستی در خاک قرقیزستان بودند دستگیر شدند. این برای قرقیزستان یک تهدید واقعی است. شایان ذکر است که کمیته دولتی امنیت ملی و وزارت کشور قرقیزستان قادراند از حوادثی که در برخی از کشورها در حال وقوع است جلوگیری کنند.

در قرقیزستان، دو هزار نفر طرفدار سازمان‌های افراطی هستند. از سال 2010 تا سال 2017 در این کشور 1.6 هزار جنایت افراطی به ثبت رسیده است. در طی سال جاری 313 حقیقت مرتبط با بروز افراط گرایی مذهبی شناسایی و 102 پرونده جنایی ایجاد شده است. دادگاه‌های مختلف قرقیزستان فعالیت 18 سازمان افراطی را ممنوع کرده‌اند. "جماعت تبلیغ" در روسیه و کشورهای مشترک المنافع به عنوان یک سازمان افراطی شناخته شده و ممنوع است. اما در قرقیزستان اینگونه نیست و حضور ماکسات آجی توکتاموشیف" مفتی قرقیزستان و رهبر رسمی مسلمانان کل کشور در آن مسائل خاصی را برمی‌انگیزد.

در سال 2016 در قرقیزستان یک سری قوانین ضد تروریستی به تصویب رسید که شامل مسدود کردن سایت‌های افراطی، سخت‌تر کردن مسئولیت ارتکاب جرائم خاص، حدف قوانین مربوط به آزادی مشروط و همچنین برخی از جوانب محرومیت از تابعیت جمهوری قرقیزستان در راستای حضور در سازمان‌های تروریستی می‌شوند. با این حال، تمام اقدامات قانونی برنامه ریزی شده اجرا نشدند.

از مطالب فوق‌الذکر می‌توان نتیجه گرفت که در قرقیزستان تمایل و امکان مبارزه موفق با افراط گرایی مذهبی، تروریسم و جنبش‌های افراطی وجود داشته و کار قابل توجه و خاصی صورت می‌گیرد. اما، ساختارهای دولتی هماهنگی لازم را نداشته و کارایی عملیات کمتر از حد انتظار است.
انتهای مطلب/.