فرایندهای منفی در نیروهای مسلح ترکمنستان، نتیجه مستقیم سیاستهای شکست خورده رهبری کشور در حوزه ساخت و ساز دفاعی است. این موضوع در نقص قوانین ملی، آمادهسازی ضعیف پرسنل نظامی، کیفیتهای اخلاقی و روانی پایین آنها و همچنین وضعیت منفعل مقامات دولتی که به حل و فصل مشکلات ساختارهای امنیتی فرا خوانده شدهاند مشاهده میشود که در مجموع، روحیه نظامی ارتش را تضعیف کرده و یک تهدید جدی برای توانایی دفاع ترکمنستان ایجاد میکند.
ایران شرقی/
علیرغم اصلاحات طراحی شده در نیروهای مسلح توسط رهبری نظامی-سیاسی ترکمنستان، وضعیت واقعی امور در این حوزه رضایت بخش نیست. پدیدههای منفی مانند نقض فاحش نظم و انضباط نظامی، فساد، منطقهگرایی و بیگاری در واحدهای نظامی کاملا معمولی شدهاند. در میان پرسنل بیشتر بخشهای ساختارهای امنیتی، یک جو اخلاقی-روانی نامطلوب بوجود آمده است که روحیه نظامی را خدشهدار کرده و باعث ناپایداری شدید کادرها میشود. به عنوان مثال، در نیمه اول سال گذشته تعداد کارکنانی که از سازمانهای وزارت امور داخله، وزارت امنیت ملی و وزارت دفاع ترکمنستان اخراج شدند، با شاخص کلی 5 سال گذشته قابل مقایسه بود.
علاوه بر مشکلات مالی، قبیلهگرایی و فساد، علل اصلی این اخراجی گروهی هستند. بسیاری از کارمندانی که هیچ حامی و پشتیبانی ندارند، از چشم اندازهای پیشرفت شغلی محروم میشوند. رسیدن به پستهای عالی و حتی دریافت رتبه نظامی تنها در صورت وجود حمایت جدی و یا در صورت دادن رشوه به رهبری عالی محقق میشود. به عنوان مثال، میزان رشوه برای ورود به سیستم وزارت کشور، از 5 تا 10 هزار دلار و برای ورود به سازمانهای دادستان از 10 تا 15 هزار دلار است.
روحیه پرسنل به دلیل مشکلات سیستمیک در نیروهای مسلح - فساد، بیگاری، منطقهگرای و قبیلهگرایی – رو به وخامت است. اغلب مواردی اتفاق میافتد که کارمندان نظامی فشار روانی، ضرب و شتم سیستماتیک و بدرفتاری، از جمله از جانب افسران را تحمل نکره و فرار یا خودکشی میکنند. حادثهای که در نوامبر سال گذشته در گردان مستقر در شهرستان عطامراد استان لباب روی داد – خودکشی سیدعلیف، یک سرباز وظیفه - بیشترین بازتاب را داشته است. براساس این حقیقت، دادستانی نظامی پادگان ترکمنآباد یک پرونده جنایی تشکیل داد که در چارچوب آن چند سرباز بازداشت شدند. با توجه به نتایج حاصل از بازرسیهای اولیه، سیدعلیف به دلیل توهینهای سیستماتیک از جانب همکارانش و همچنین فعالیتهای فیزیکی بیش از حد در میدان تیر خودکشی کرد. در نوامبر-دسامبر سال گذشته از هنگهای 4 و 5 تفنگ موتوری واحدهای نظامی 11204 و 11205 مستقر در استان لباب، 4 سرباز وظیفه فرار کردند. از این 4 نفر، 3 نفر با اقدامات صورت گرفته به پایگاه خود بازگردانده شدند و تنها یک نفر هنوز پیدا نشده است.
در دسامبر سال 2016 "آقمرادوف" از مدرسه گروهبانی خدمات مرزی دولتی (ترکمنآباد) آزار و اذیت همخدمتیهایش از دیگر قبایل را تحمل نکرد و در بازداشتگاه این نهاد آموزشی دست به خودکشی زد.
رشد فساد در میان افسران و درجهداران یک مسئله مهم برای رهبری وزارت دفاع است. در طول بازرسی انجام شده توسط اتاق کنترل و دفتر دادستانی نظامی ترکمنستان در پادگان نظامی لباب، برای هزینههای مواد غذایی، تجهیزات لباس، سوخت و همچنین وجود تجهیزات نظامی در پادگان، شواهدی از سوء استفاده از بودجه مشاهده میشود. به عنوان مثال، فرماندهی چهارمین هنگ تفنگ موتوری واحد نظامی 11204پادگان لباب، برای نیازهای شخصی خود وسایل نقلیه موتوری که توقیف و به عشقآباد فرستاده شدند را بدست آورد.
در طی این بازرسی همچنین سرقت مواد غذایی وارد شده از پایتخت (مواد غذایی برای رفع نیازهای نظامیان شمال شرق به مبلغ 1 میلیون منات (حدود 286 هزار دلار) ) کشف شد. همچنین مشخص شد که سربازان پادگان لباب که مسئول حمل و نقل و دریافت کالا هستند، در تبانی با مقامات ایستگاه راه آهن شهر ترکمنآباد، بخشی از مواد غذایی را در بازارهای محلی به فروش رساندهاند.
وضعیت وخیم در مرز ترکمن-افغان و تلفات نظامی سربازان باعث رشد وحشت در میان سربازان و خانواده های آنان میشود. بنابراین، در سال 2016 در جریان درگیریهای مسلحانه با نقضکنندگان قوانین مرزی، 27 نفر کشته و 50 سرباز واحدهای نظامی وزارت دفاع و خدمات مرزی دولتی مستقر در استان ماری و لباپ مجروح شدند. سطح پایین نظم و انضباط بر وضعیت نیروها تاثیر میگذارد. به دلیل عدم کنترل مناسب از جانب فرماندهان واحدهای نظامی، منافع محلی بر منافع عمومی مقدم شمرده شده و به دلیل دشمنیهای قبیلهای و قومی بین نیروهای نظامی همچنان تبعیض وجود دارد. بنابراین، در ماه دسامبر سال گذشته در هنگ تفنگ موتوری-4 واحد نظامی 11204 شهر ترکمنآباد استان لباب، یک درگیری بین افسران و سربازان وظیفه روی داد. در نتیجه این درگیری، یک سرباز کشته و چند نفر به شدت مجروح شدند.
تعداد حوادث در سیستم خدمات مرزی ترکمنستان در میان سربازان وظیفه واحدهای نظامی مستقر در استانهای ماری و لباب که در نتیجه آنها نظامیان کشته و زخمی میشوند رو به رشد است. در ماه نوامبر سال گذشته به دلیل صدمات وارد شده در جریان تمرینات ویژه تاکتیکی، 3 نظامی مجروح و یک سرباز وظیفه کشته شد. در حال حاضر، در واحدهای وزارت دفاع ترکمنستان وضعیت نامطلوب مرتبط با کمبود مواد غذایی وجود دارد. با توجه به کمبود بودجه، "بایرامعلی"، فرمانده هنگ تفنگ موتوری استان ماری هر ماه والدین سربازان وظیفه را مجبور به ارائه مواد غذایی (مانند 20-30 کیلوگرم گوشت، یک کیسه برنج و آرد، روغن پنبه دانه و غیره) میکند. به گزارش یک منبع آگاه در نیروهای مسلح ترکمنستان، وی در 15 مارس در آستانهی جشن "نوروز"، "خالیف نورالله"، "ژورایف ابراهیم" و "بازاروف امین" که به دیدن فرزندانشان آمده بودند را به ارائه مواد غذایی مجبور کرد که نارضایتی آنها را برانگیخت. طبیعی است که این حقایق تقریبا در تمام واحد های نظامی مشاهده میشود.
اخیرا، یک وضعیت دشوار در حفظ نظم و انضباط نظامی در این واحدها بوجود آمده است. بنابراین، در ماه فوریه، در میان کارمندان نظامی آژانس مرزی ترکمنستان، افزایش صدمات به ویژه به هنگام تبادل تجهیزات نظامی -1 مورد، خدمت در مرز – 2 مرود، اقدامات ورزشی – 5 مورد، به دلیل عدم رعایت تدابیر امنیتی – 12مورد، مشاهده شده است. علاوه بر این، در این گزارش 8 مورد فعالیت غیر قانونی، فساد و اقدامات دیگر در واحدهای مرزی مشاهده شده و 20 کارمند نظامی تحت پیگرد قانونی قرار دارند.
به طور کلی، فرایندهای منفی در نیروهای مسلح ترکمنستان، نتیجه مستقیم سیاستهای شکست خورده رهبری کشور در حوزه ساخت و ساز دفاعی بودند. این موضوع در نقص قوانین ملی، آمادهسازی ضعیف پرسنل نظامی، کیفیتهای اخلاقی و روانی پایین آنها و همچنین وضعیت منفعل مقامات دولتی که به حل و فصل مشکلات ساختارهای امنیتی فرا خوانده شدهاند مشاهده میشود که در مجموع، روحیه نظامی ارتش را تضعیف کرده و یک تهدید جدی برای توانایی دفاع ترکمنستان ایجاد میکند.