تیپ مجید دارای سه واحد لجستیک است؛ واحد حمل و نقل که استقرار عاملان انتحاری را قبل از هر حمله انجام میدهد، واحد اطلاعاتی که اهداف مورد نظر برای حمله را انتخاب و شناسایی میکند و واحد عملیات که وظیفه جذب و آموزش بمبگذاران انتحاری را بر عهده دارد. تیپ مجید منابع مالی مورد نیاز خود را از بلوچهای مخالف و مهاجران ساکن در اروپا، آمریکای شمالی و خاورمیانه از طریق حواله و دستی جمعآوری میکند. دولت پاکستان معتقد است که ارتش آزادیبخش بلوچ از سازمانهای اطلاعاتی هند نیز کمک مالی دریافت میکند.
تیپ مجید سلاحهای مدرن از جمله بمبهای کنار جادهای، مینهای ضد نفر و ضد تانک، نارنجک، آر پی جی و سلاحهای خودکار مختلف مانند تفنگ M4 و همچنین راکتهای BM-12،107 میلی متری و 109 میلی متری در اختیار دارد و همچنین به مواد منفجره مدرن مانند C4 برای ساخت جلیقههای انتحاری دسترسی دارد.
مطالعات شرق/
حمله انتحاری زنی به نام شاری بلوچ در 27 آوریل که مؤسسه کنفوسیوس دانشگاه کراچی را هدف قرار داد، نقطه عطفی در تغییر تاکتیکهای عملیاتی شورشیان بلوچ از عملیات چریکی به حملات انتحاری بود. این حمله انتحاری تقریبا همزمان با حمله به اردوگاههای شبهنظامیان سپاه مرزی (FC) در ماه مارس در مناطق نوشکی (Noshki) و پنجگور (Panjgur) بلوچستان انجام شد. تیپ مجید به عنوان جوخه انتحاری ارتش آزادیبخش بلوچ (BLA)، مسئولیت این حملات را بر عهده گرفت. استقبال تیپ مجید از حمله انتحاری به حملات گستردهتری منجر خواهد شد و واکنشهای ضد تروریسم شدیدتری را از سوی دولت پاکستان در پی خواهد داشت.
پیشینه تیپ مجید
تیپ مجید پس از اینکه دو برادر به نامهای مجید لانگو بزرگ (Majeed Langove Senior) و مجید لانگو کوچک (Majeed Langove Junior) به ترتیب در اگوست 1974 و مارس 2010 دست به حملات انتحاری زدند به این نام درآمد. مجید بزرگتر سعی کرد تا ذوالفقار علی بوتو، نخستوزیر وقت پاکستان را در سفر رسمی او به کویته ترور کند. اگر چه وی میخواست بوتو را به دلیل برکناری دولت حزب ملی عوامی در بلوچستان ترور نماید، اما مجید بزرگ در جریان این عملیات جان خود را از دست داد. زمانی که نیروهای امنیتی پاکستان به خانه محل اقامت آنها در وحدت کویته حمله کردند، مجید کوچک برای نجات جان همکاران، جان خود را فدا نمود و با نیروهای امنیتی درگیر شد تا به همکاران خود فرصت فرار دهد.
پس از کشته شدن مجید کوچک، اسلم آچو، رهبر درگذشته ارتش آزادیبخش بلوچ (BLA)، جوخه انتحاری این گروه شورشی را تأسیس کرد و آن را تیپ مجید نامید. این جوخه اولین حمله انتحاری خود را با وسیله نقلیه در دسامبر 2011 انجام داد، زمانی که باز خان مری، شفیق منگل، پسر ناصر منگل، وزیر سابق فدرال پاکستان را در جاده ارباب کویته هدف قرار داد. شفیق، که خود اداره جوخه مرگی را که شورشیان بلوچ در مناطق مختلف را مورد هدف قرار میداد، بر عهده داشت سالم فرار کرد، اما 13 نفر دیگر در این حمله کشته شدند.
پساز آن، تیپ مجید به دلیل کمبود بودجه و نیرو تضعیف شد و هفت سال طول کشید تا این گروه دومین حمله انتحاری خود را انجام دهد. این گروه در آگوست 2018 به اتوبوس حامل مهندسان چینی در دالبندین حمله کرد. پسر 22 ساله ریحان اسلم بلوچ، این حمله را انجام داد. عاملان انتحاری تیپ مجید به کنسولگری چین در کراچی؛ هتل Pearl Continental در گوادر؛ و بورس اوراق بهادار پاکستان نیز حمله کردند.
رهبری، جذب نیرو و تأمین منابع مالی
بشیر زب (Basher Zeb)، از دستیاران نزدیک اسلم آچو و رئیس سابق فراکسیون سازمان دانشجویان بلوچ آزاد (BSO-Azad)، رئیسکل ارتش آزادیبخش بلوچ (BLA) است، در حالیکه حمل ریحان بلوچ رئیس عملیات تیپ مجید است. ریحان تحصیلات خوبی دارد و به چندین زبان ازجمله انگلیسی، اردو، بلوچی و فارسی صحبت میکند. گلزارخان رئیس لجستیکی تیپ مجید و جنید بلوچ سخنگوی آن است. 1000 تا 1500 جنگجو، قدرت اصلی ارتش آزادیبخش بلوچ (BLA)، هستند؛ این در حالی است که تیپ مجید 100 تا 150 عضو در صفوف مختلف ازجمله زنان، دارد. تیپ مجید در کنار طراحی و اجرای چنین حملاتی، بمبگذاران انتحاری را هم استخدام میکند و آموزش میدهد.
تیپ مجید دارای سه واحد لجستیک است که حمل و نقل و استقرار عاملان انتحاری را قبل از هر حمله انجام میدهد، همچنین دارای واحد اطلاعاتی است که اهداف مورد نظر برای حمله را انتخاب و شناسایی میکند و واحد عملیات که بمبگذاران انتحاری را جذب میکند و آموزش میدهد. تیپ مجید منابع مالی مورد نیاز خود را از بلوچهای مخالف و مهاجران ساکن در اروپا، آمریکای شمالی و خاورمیانه از طریق حواله (روش غیررسمی انتقال پول بدون جابجایی پول نقد) و دستی (حکم پرداخت کتبی غیررسمی که توسط یک حزب صادرشده تا شخص دیگری مبلغ معینی را به طرفی که در سفارش ذکر شده است بپردازد) جمعآوری میکند. دولت پاکستان معتقد است که ارتش آزادیبخش بلوچ (BLA)، از سازمانهای اطلاعاتی هند نیز کمک مالی دریافت میکند.
تیپ مجید کاملاً مسلح است و سلاحهای مدرن ازجمله بمبهای کنار جادهای، مینهای ضدنفر و ضدتانک، نارنجک، آر پی جی و سلاحهای خودکار مختلف مانند تفنگ M4 و همچنین راکتهای BM-12، 107 میلی متری و 109 میلی متری در اختیار دارد. شورشیان تیپ مجید به مواد منفجره مدرن مانند C4 برای ساخت جلیقههای انتحاری دسترسی دارند. اگر چه تیپ مجید به سرعت در حال تبدیل شدن به بازوی مرگبار ارتش آزادیبخش بلوچ است، اما عضویت در ارتش آزادیبخش بلوچ، پیشنیاز پیوستن به جوخه مجید نیست. شورشیان دیگر سازمانهای جداییطلب بلوچ که برای تروریسم انتحاری داوطلب میشوند، میتوانند به این جوخه بپیوندند. داشتن حداقل سن 18 سال برای عملیات انتحاری تنها شرط عضویت در این جوخه است.
برخلاف سازمانهای جهادی، عاملان انتحاری جوخه مجید قبل از حملات در انزوا نگهداشته نمیشوند. آنها آزاد هستند تا با خانواده و دوستان خود ملاقات کنند. علاوه بر این، عاملان انتحاری نیز در جلسات انتخاب اهداف و برنامهریزی برای حمله شرکت میکنند. اگر آنها از منطق سیاسی انتخاب یک هدف خاص راضی نباشد، این اختیار را دارند که هدف دیگری را انتخاب کنند. بنابراین، یک داوطلب در هر مرحله از آزادی کامل برای کنارهگیری از مأموریت انتحاری برخوردار است.
استراتژی هدفگیری تیپ مجید حول ضربه زدن به منافع و تأسیسات دشمن برتر میچرخد که در آن تاکتیکهای چریکی بیاثر است. اهداف به دلیل اهمیت سیاسی، نظامی، اقتصادی و نمادین و همچنین توانایی آنها در ایجاد تبلیغات برای گروه در سطح بینالمللی انتخاب میشوند. به عنوان مثال، کمپهای FC در ولسوالیهای نوشکی و پنجگور به دلیل اهمیت نظامی انتخاب شدند. این ویژگی، عاملان انتحاری را قادر ساخت تا حمله مسلحانه و بمبگذاری را انجام دهند و به کمپ FC یورش برده، یک بنبست 72 ساعته ایجاد کرده و تا حد ممکن تبلیغات کنند. از سوی دیگر، حملات به بورس اوراق بهادار پاکستان در کراچی یا پروژههای مختلف CPEC در بلوچستان به دلیل اهمیت اقتصادی آنها انجامشده است.
برای تیپ مجید، هر حمله انتحاری از سه مرحله و هدف برخوردار است. وقتی یک عامل انتحاری خود را منفجر میکند، هدف سیاسی محقق میشود، زیرا با برجسته کردن جنبش شورشی بلوچ، برای گروه تبلیغات میشود. هنگامیکه بیانیه ویدیویی عامل انتحاری در مرحله دوم منتشر میشود، مورد توجه عاملین انتحاری بعدی قرار میگیرد. هنگامیکه عامل انتحاری منفجر میشود، چه هدف مورد اصابت قرار گیرد یا نه، برای تیپ مجید یک بازی برد-برد رخ داده است، زیرا عامل انتحاری مانند برادران مجید، ریحان اسلم بلوچ، و شری بلوچ زن انتحاری به یک شهید و نماد مقدس تبدیل میشود.
مرحله سوم و نهایی حول محور اهداف نظامی میچرخد. اگر هدف منهدم شود، اهداف نظامی نیز محقق شده است. در واقع، همه اهداف در حمله انتحاری شری بلوچ محقق شد، در آن حمله، هدف از بین رفت، حداکثر تبلیغات رسانهای برای جذب نیروهای جدید به دست آمد و هدف سیاسی که حمله به مرکز کنفوسیوس بود نیز برجسته شد چرا که تجزیهطلبان بلوچ آن را نماد امپریالیسم دولت چین میدانند.
نتیجهگیری
تغییر تاکتیکهای چریکی به بمبگذاری انتحاری برای تیپ مجید، انتخاب استراتژیک دشواری بوده است و این گروه را در کنار گروههایی مانند تحریک طالبان پاکستان و داعش خراسان، (ISKP) قرار داده است. ارتش آزادیبخش بلوچ همچنین در معرض خطر از دست دادن حامیان خارجی مانند هند قرار دارد. روی آوردن به تاکتیکهای افراطیتر میتواند جداییطلبان بلوچ را از حمایت و همدردی که در جامعه بینالمللی برخوردار بودند محروم کند. اما در عین حال، پذیرش تروریسم انتحاری نیز تعهد آنها را برای احیای یک میهن جداگانه و مستقل برای مردم خود برجسته میکند.
تصمیم برای انجام حملات انتحاری نیز بحثهای داغی را در سازمانهای جداییطلب بلوچ ایجاد کرده است. برخی از جداییطلبان بلوچ بر این باور هستند که اینگونه حملات بهانه خوبی به دست دولت پاکستان میدهد تا آنها را سرکوب کند و بدین ترتیب این حملات به ناسیونالیسم بلوچ لطمه میزند. همچنین مخالفان، این نظریه را مطرح میکنند که حملات انتحاری ممکن است، تودههای بلوچ را که چنین تاکتیکهای افراطی را نمیپذیرند، با جنبش بیگانه سازد. مکتب فکری دیگری بر این باور است که تروریسم انتحاری باعث میشود جداییطلبان بلوچ به جدایی و بیگانگی از آرمانهای ملی شهرت پیدا کنند و این امر دولت پاکستان را وادار میکند تا در تاکتیکهای خود تجدیدنظر کند. اگر چه جوخه مجید با حملات انتحاری جسورانه خود، بویژه حمله شاری بلوچ، تیتر خبرها شده است، اما تنها زمان نشان خواهد داد که آیا تروریسم انتحاری میتواند جداییطلبی بلوچ را به جلو ببرد یا آن را تضعیف خواهد کرد؟
انتهای مطلب/
« این متن در راستای اطلاع رسانی و انعكاس نظرات تحليلگران و منابع مختلف منتشر شده است و انتشار آن الزاما به معنای تأیید تمامی محتوا از سوی "موسسه مطالعات راهبردی شرق" نیست »