ایران شرقی/

پس از ماه‌ها تردید در مورد آینده‌ی بزرگترین سرمایه‌گذاری چین در پاکستان که بخشی از طرح ابتکاری کمربند و راه چین است، اسلام‌آباد در تلاش است تا موانع سر راه این پروژه‌ عظیم را برطرف سازد و بدین منظور حتی وزیر مرتبط با این پروژه را مطابق میل چینی‌ها جایگزین کرد. علاوه بر این، اسلام آباد در پی آن است تا تضمین کند که در صورت تکمیل پروژه‌، درآمد کافی برای بازپرداخت بدهی 60 میلیارد دلاری چین تامین می‌شود و بدین منظور تلاش می‌کند تا این کریدور را به سمت ایران، عربستان سعودی و سایر کشورها هدایت کند.

عبدالحافظ شیخ، مشاور نخست وزیر در امور مالی معتقد است که برای رهایی پاکستان از فشار بدهی و به منظور موفقیت CPEC، پاکستان باید بتواند برخی از همسایگان خود را برای پیوستن به این طرح عظیم متقاعد سازد. شیخ به گروه کوچکی از روزنامه نگاران از جمله مؤسسه رسانه‌ای نیکی (Nikkei) گفت: "هیچ تغییری در برنامه‌های مربوط به CPEC  رخ نداده است." این کریدور " پروژه‌ی بسیار مهمی‌ برای پاکستان به شمار می‌رود. این طرح که CPEC-plus  نام گرفته، راهی به سوی آینده‌ای روشن است. سایر کشورها برای پیشبرد این [پروژه] باید تمام توان خود را به کار گیرند". این نخستین بار بود که شیخ از عبارت "CPEC-plus" استفاده کرد که اختصاری برای یک طرح ساخت و ساز زیربنایی و بستری برای مشارکت سایر کشورها علاوه بر پاکستان و چین است. یک مقام ارشد دولتی و آگاه از این طرح‌ها  به موسسه‌ی رسانه‌ای نیکی گفت که پاکستان زمینی را برای ایجاد کریدور دراختیار چین قرار می‌دهد تا به عنوان مسیر تجاری بین چین و کشورهایی مانند عربستان سعودی، امارات و ایران، تعریف گردد. حمل و نقل از طریق مسیر زمینی از گوادر، شهری در سواحل دریای عرب، تا استان سین کیانگ غربی چین بسیار سریعتر از حمل و نقل کالا از طریق دریا انجام خواهد گرفت.
این مقام ارشد اذعان داشت که پاکستان به تمام درآمدی که می‌توانداز طریق عملی ساختن این پروژه، به دست آورد، نیاز دارد". " البته پاکستان به تنهایی نمی‌تواند چنین درآمدی را برای بازپرداخت بدهی عظیم خود به دست آورد، در صورتی که کلیه پروژه‌های مربوط به CPEC انجام شوند، چنین دارایی به دست خواهد آمد."


منابع آگاه درباره برکناری مخدوم خسرو بختیار وزیر برنامه‌ریزی و توسعه پاکستان تأیید کرده‌اند که چین خواستار تغییراتی در وزارت برنامه و توسعه پاکستان شده است. این منابع گفتند که مقامات چینی بارها نارضایتی خود از بختیار ابراز کرده و خواستار برکناری وی شده‌اند. اسد عمر که از اوت سال 2018 تا آوریل سال جاری به عنوان وزیر دارایی پاکستان فعالیت کرده بود، جایگزین بختیار شد. چین همچنین جایگزینی وزیر ارتباطات و راه آهن پاکستان را خواستار شد. با توجه به پروژه خط 1 راه آهن اصلی و همچنین اقدامات جهت ساخت بزرگراه، نقش این وزرا بسیار مهم است. هر دو وزیر قرارگرفته در فهرست سیاه چین به نخست وزیر عمران خان بسیار نزدیک هستند.
 
از آنجا که صندوق بین‌المللی پول در ماه ژوئیه، رسما وام 6 میلیارد دلاری برای کمک به جلوگیری از بحران تراز پرداخت پاکستان را تصویب کرد، تحلیلگران هشدار داده‌اند که اگر اسلام‌آباد بخواهد حساب جاری و کسری مالی خود را مدیریت کند، باید سرمایه‌گذاری خود در کریدور برنامه‌ریزی شده را کاهش دهد. پیش از این، دولت هزینه‌ی این کریدور را پس از اتمام کلیه‌ی پروژه‌های آن، حداقل 60 میلیارد دلار تخمین زده بود.
پیش از این، پاکستان برخی از تعهدات مالی مربوط به کریدور را برای سال مالی جاری تا ژوئن آینده کاهش داده است.
زبیر خان وزیر سابق تجارت که اکنون به عنوان یک تحلیلگر مستقل مسائل اقتصادی فعالیت می‌کند، به " نیکی" گفت كه تلاش پاکستان برای ترغیب همسایگان خود برای استفاده از این کریدور كافی نخواهد بود. وی گفت اگر چه ترافیک بیشتر باعث افزایش درآمد و کاهش بار بدهی پاکستان می‌شود، اما اگر این کشور بخواهد بدهی مربوط به کریدور را بپردازد، باید از طریق صادرات، درآمد بیشتری کسب کند. زبیر خان اظهار داشت: " رشد و توسعه‌ي صادرات مي‌بايست اولویت اول دولت باشد كه متاسفانه سال‌ها در آن ثابت مانده است. هیچ تضمینی در مورد اينكه چه تعداد از اين كشورها در CPEC ورود پيدا كنند و میزان درآمد حاصل از آنها چقدر خواهد بود وجود ندارد. اين طرح باید در درجه اول در حد يك پروژه برای پاکستان باقي بماند. "

علاوه بر این، دیپلمات‌های غربی معتقدند که در صورت افزایش قابل توجه درآمدهای حاصل از کریدور، هند  بزرگترین اقتصاد جنوب و آسیای مرکزی، باید در فهرست شرکای آینده پاکستان در CPEC  قرار گيرد. اما هند و پاکستان با وجود اينكه كشورهاي هم مرز هستند اما تمايلي به همكاري با يكديگر ندارند.
یک دیپلمات غربی در اسلام‌آباد در گفتگويي محرمانه با "نيكي" گفت: "اگر پاکستان بخواهد این [طرح ابتکاري] را به نوعی به یک پروژه منطقه‌ای تبدیل کند، هند با توجه به وسعت اقتصادي خود، کاندیدای اصلی پاكستان خواهد بود." "هند علاقه‌ي شديدي نسبت به پیوستن به CPEC و دسترسی به آسیای مرکزی خواهد داشت. اما در حال حاضر، روابط [بین هند و پاکستان] به حدی پرتنش است که تصور همکاری آنها بسيار دشوار است."

موهان مالك، تحلیلگر جنوب آسیا، معتقد است CPEC پروژه اصلي طرح کمربند و جاده است، که عدم موفقیت آن، برای استراتژی عظيم چین به طور کلی و روابط چین و پاکستان به طور ویژه ناخوشايند خواهد بود. به گفته موهان مالک، به همین دلیل پکن در سیاستگذاری داخلی و خارجی اسلام آباد نفوذ کرده است.
مالك با اشاره به اسد عمر، وزیر جدید برنامه‌ریزی و توسعه، گفت: كاملاً معقول است كه چین بتواند مرد خود را در اسلام‌آباد عهده‌دار مسئولیت پروژه‌های CPEC نمايد. چرا كه نظرات جانبدارانه نسبت به چین و ضد غربي اسد عمر "وي را به كاندیدای ایده آلي براي اين منظور تبدیل كرده است. "
انتهای مطلب/