با افزایش چالش تروریسم در پاکستان، بررسی تمامی سازمان‌های مذهبی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با سازمان‌های تروریستی ارتباط دارند، ضروری است. گروه "تبلیغی جماعت" پاکستان که به ظاهر یک جنبش کاملا تبلیغی است اما جایگاه آن اغلب توسط جنگجویان مورد سوء استفاده قرار گرفته است. این گروه، از ابتدا، سعی نموده خود را از مسائل سیاسی دور نگه دارد، با این حال از دوران پیدایش تروریسم در پاکستان، این جنبش از بیان هر گونه موضع روشنی در برابر تروریسم و حملات انتحاری اجتناب کرده است.

ایران شرقی/

با افزایش چالش تروریسم در پاکستان، اکنون مطالعه تمام سازمان‌های مذهبی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با نیروهای تروریستی ارتباط دارند، ضرورت یافته است. در این راستا، حتی اگر گروه "تبلیغی جماعت" (TJ) همچنان یک جنبش کاملا تبلیغی باقی مانده باشد، جایگاه آن اغلب توسط جنگ‌طلبان مورد سوء استفاده قرار گرفته است. گروه تبلیغی جماعت (TJ)، از ابتدا، سعی نموده خود را از مسائل سیاسی دور نگه دارد، با این حال در دوران پیدایش تروریسم در پاکستان، این جنبش نیز از بیان هر گونه اظهارنظر روشنی در مقابله با تروریسم و حملات انتحاری اجتناب کرده است. این امر نقش این جنبش را زیر سوال می‌برد. با مرگ امیر حاجی عبدالوهاب، اینکه این سازمان صرفا بر تبلیغ متمرکز شده یا به تروریسم کمک می‌کند مورد بحث قرار گرفته است.

زمینه شکل‌گیری جنبش تبلیغی جماعت
زمینه شکل‌گیری جنبش تبلیغی جماعت (TJ) عمیقا با جنبش دیوبندی که 10 سال پس از مبارزه مسلحانه روحانیون وهابی [انگلیسی‌ها دیوبندها را که در هند با آنها مبارزه می‌کردند متهم به وهابیت می‌کردند – ایران شرقی] علیه نیروهای بریتانیائی در سال 1857 ایجاد شد مرتبط است. جنبش دیوبندی در شهر کوچک دیوبند در ایالت شمالی آتراپرادش هند در سال 1867 شروع به کار کرد. در سال 1926، در مورد مسائل تبلیغی توده، روحانی برجسته آن زمان، مولانا محمد العلیس مسیر خود را از جنبش دیوبندی جدا کرد و به طور رسمی جنبش تبلیغی جماعت را تاسیس نمود. از آن زمان، مرکز این جنبش در هند قرار دارد، با این حال این سازمان در سراسر جهان فعالیت می‌کند.

ایدئولوژی:
ایدئولوژی جنبش تبلیغی جماعت (TJ) در هند، پاکستان و دیگر نقاط جهان، بر شش اصل استوار است:
کلمه طیبه لااله الاالله ومحمد رسول الله
نماز
علم و ذکر
حدیث (دنبال کردن راه پیامبر اکرم)
اکرام مسلم
اخلاص نیت و دعوت (اصلاح زندگی با حسن نیت و صرف زمان مبنی بر ایمان)

ساختار:
جنبش تبلیغی جماعت (TJ) بر ساختار سستی متکی است. امیر (یا فرمانده) آن غالبا مشهور نبوده و کمتر در رسانه‌ها شناخته شده است. این سازمان مراکزی را در سطح تقسیم بندی کشوری مشخص کرده است که از آنجا تیم‌های 3 تا 12 نفری برای تبلیغ در سراسر پاکستان و خارج از کشور تشکیل می‌شوند.
این مراکز در گردهمایی سالانه جنبش تبلیغی جماعت (TJ) که به طور منظم در رایوند، لاهور برگزار می‌شود شرکت می‌کنند.
از آنجایی که هیچ عضویت رسمی برای پیوستن به جنبش تبلیغی جماعت (TJ) وجود ندارد، بنابراین هنوز در مورد تعداد دقیق پیروان آن در پاکستان  هیچ گونه آماری وجود ندارد. با این حال تعداد زیادی از پیروان جنبش در گردهمایی سالانه آن حضور دارند.

امور مالی:
پیروان جنبش تبلیغی جماعت (TJ) مجبور به کمک مالی به سازمان نیستند، با این حال کسانی که این امکان را دارند در این امر با سازمان مشارکت می‌کنند. در تورهای تبلیغی، تمامی ‌شرکت‎کنندگان مجبورند هزینه‌های خود را پرداخت کنند. در برخی موارد، ثروتمندان از شرکت‎کنندگان به لحاظ مالی حمایت می‌کنند.

جنبش تبلیغی جماعت (TJ) پاکستان و ارتباط با تروریسم
جنبش تبلیغی جماعت (TJ) پاکستان دنباله جنبش تبلیغی جماعت (TJ) هند است، اما تفاوت بین این دو، محیط افراط گرایی است که بخش پاکستانی جنبش تبلیغی جماعت (TJ) تحت تاثیر آن فعالیت می‌کند.
در اواخر دهه 1990 و از زمان آغاز جنگ آمریكا با تروریسم، در برخی مواقع، طالبان از جنبش تبلیغی جماعت (TJ) به عنوان سپر استفاده كردند، یا خود را پشت آن پنهان كرده و یا در لباس تبلیغ، به برنامه‌های ستیزه‎جویانه خود ادامه دادند. با این حال، حتی یک مورد هم وجود ندارد که در آن سازمان‌های اطلاعات محلی یا بین المللی، جنبش تبلیغی جماعت (TJ) را به مشارکت مستقیم با تروریسم و یا اشاعه آن متهم کند.
در سال 98-1997، در زمان دولت مسلم لیگ پاکستان (PML-N) در مرکز و پنجاب، دپارتمان مبارزه با تروریسم (CTD) در پرجمعیت‌ترین ایالت‌های پاکستان اطلاعاتی دریافت کرد که ریاض بُسرا، رئیس سابق سپاه صحابه پاکستان؛ سازمان تروریستی فرقه‌ای که بعدها به القاعده پیوست، در گردهمایی سالانه جنبش تبلیغی جماعت(TJ) در رائی وند، لاهور حضور یافت.
دپارتمان ضد تروریسم به عملیاتی برای دستگیری ریاض بسرا، که در آن زمان به عنوان یک ماشین کشتار و جنایت علیه پیروان فرقه اقلیت شیعه در پاکستان شناخته شده و همچنین بدلیل چند مورد تروریستی از سوی پلیس مورد پیگرد قرار گرفته بود، دست زد. بُسرا کمی قبل از اعلام بیانیه نهایی مقامات عالی رتبه، از گردهمایی فرار کرد.
نه تنها ریاض بسرا، بلکه جنگ‌طلبانی مانند اکرم لاهوری، امجد فاروقی و فعالان سپاه صحابه پاکستان، اغلب در جلسات تبلیغی جنبش تبلیغی جماعت (TJ) حضور داشتند و از جلسات جنبش تبلیغی جماعت (TJ) به عنوان محلی برای ملاقات یکدیگر استفاده می‌کردند. این واقعیت هم اکنون از سوی افسران ارشد پلیس آن زمان نیز تایید و پذیرفته شده است.
طارق پرویز، رئیس موسس سازمان ملی مبارزه با تروریسم (NACTA) که در سال‌های 1990 به عنوان رئیس مرکز مبارزه با تروریسم در پنجاب نیز مشغول به فعالیت بوده است، می‌گوید:" درست است که اغلب می‌شنویم فعالان سپاه صحابه پاکستان از جنبش تبلیغی جماعت به عنوان محلی برای ملاقات با یکدیگر استفاده می‌کنند، اما هیچ مدرکی مبنی بر اینکه تبلیغی جماعت یا رهبران آن در هر گونه فعالیت شبه نظامی دخالت داشته‌اند در دست نیست."
حقیقت این است که در دوران رواج فرقه‌گرایی در پنجاب در دهه 1990، تروریست‌ها اغلب خود را به عنوان مبلغان تبلیغی جماعت معرفی می‌کردند. آنها همچنین از این بستر برای پنهان ‌شدن پس از انجام فعالیت‌های تروریستی استفاده می‌کردند.
پس از حملات 11 سپتامبر در آمریکا و در طول سال‌های نخستین جنگ با تروریسم، جنبش تبلیغی جماعت مجددا در تیررس رسانه‌ها و احتمالا سازمان‌های اطلاعاتی قرار گرفت، چرا که گزارش‌ها حاکی از آن بود که فرماندهان طالبان در گردهمایی این گروه شرکت کرده‌اند.
 
"مجاهد حسین، روزنامه‌نگار ارشد و نویسنده «طالبان پنجابی» می‌گوید: هنگامی که طالبان در افغانستان قدرت را در دست داشت، ملا محمد عمر، رهبر و بنیانگذار طالبان، در دهه 1990 به طور مخفیانه دوبار در گردهمایی جنبش تبلیغی جماعت حضور یافت. اما پس از حمله آمریکا، چنین چیزی مشاهده نشد. این حقیقت صحت دارد که برخی از فرماندهان طالبان از بازدیدکنندگان مکرر گردهمایی جنبش تبلیغی جماعت باقی ماندند، چرا که هر دو گروه از لحاظ ایدئولوژیک هم تراز هستند و در یک راستا قرار دارند."
 اگرچه هیچ شواهدی وجود ندارد که جنبش تبلیغی جماعت و یا هر یک از مدیران و رهبران آن حتی در بخشی از فعالیت‌های تروریستی حضور داشته‎اند، اما این گروه از لحاظ ایدئولوژیک به جماعت اسلامی (JI) و جناح‌های جمعیت علمای اسلام  (JUI) نزدیک باقی مانده است.
احسان غنی، رئیس تازه بازنشسته شده سازمان ملی مبارزه با تروریسم (NACTA) می‌گوید: "من هیچ گونه نقش و دخالت واضحی از جنبش تبلیغی جماعت (TJ) در عملیات تروریستی به یاد نمی‌آورم، اما شاهد گرایش این گروه به سمت احزاب سیاسی- مذهبی در انتخابات بوده‌ام."
احسان غنی همچنین یادآور شد که در انتخابات اکتبر سال 2002، جنبش تبلیغی جماعت بی سرو صدا از  گروه مجلس متحده عمل، که ائتلافی از احزاب سیاسی- مذهبی بود، حمایت کرد، با این حال هیچ گاه حمایت از احزاب سیاسی را به صورت عمومی اعلام نکرد.
جنبش تبلیغی جماعت به طور خاموش کار خود را انجام می‌دهد و ظاهرا به هیچ کس در کشور آسیب نمی‌رساند، اما انتصاب امیر جدید این گروه پس از مرگ حاجی وهاب ممکن است ابزار و سیاست‌های جدیدی را در اعلام دستور کار خود به توده‌ها ارائه کند.
مذاکرات میان طالبان افغانستان و آمریکا و افزایش احتمالی گروه‌های نظامی از شمال ممکن است موجبات سوء استفاده مجدد از جنبش تبلیغی جماعت را به همان طریقی که سپاه صحابه پاکستان در سال 1990 برگزید، فراهم سازد.