ایران شرقی/ در تحلیلی از اوراسیانت آمده است، کشورهای آسیای مرکزی همانند بسیاری از دیگر کشورها، انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را که در نهایت به انتخاب «دونالد ترامپ» نامزد جمهوریخواهان این کشور انجامید، تعقیب میکردند. برخی دولتمردان آسیای مرکزی از نتیجه حاصل شده در این انتخابات، ابراز رضایت دارند.
«نورسلطان نظربایف»، رئیسجمهور قزاقستان برای دونالد ترامپ، همتای آمریکایی خود پیام تبریک فرستاد و از وی برای سفر به قزاقستان دعوت نمود.
نظربایف در پیام خود اظهار داشت: من باور دارم که تحت رهبری شما، ایالات متحده، عامل اصلی حفظ ثبات، امنیت و رفاه در تمام جهان باقی خواهد ماند. وی مانند ولادیمیر پوتین در روسیه، به وضوح ترامپ را به دور از دردسر مسائلی مانند ترویج دموکراسی و حقوق بشر میبیند.
این در حالی است که «هیلاری کلینتون»، نامزد حزب دموکراتهای آمریکا در آخرین دیدار خود از قزاقستان در سال 2010، به موضوع زندانی شدن یک مدافع حقوق بشر به نام «یوگنی ژوتیس» اشاره کرد و از آستانه به خاطر پیشرفت حقوق بشر در این کشور تشکر کرد.
«مائولن آشیمبایف»، عضو پارلمان حزب حاکم «نور اوتان»، پیشبینی کرد که پیروزی ترامپ، با توجه به چشمانداز بهبود روابط میان واشنگتن و مسکو، به سود قزاقستان است.
آشیمبایف در گفتگو با خبرگزاری دولتی «قزاینفورم» گفت: البته، تضمین هر چیزی غیر ممکن است، اما حاصل شدن پیشرفتهایی میان این دو کشور امکانپذیر است. با توجه به سیاست خارجی چندبرداری قزاقستان، انتخاب ترامپ قطعا تاثیر مثبتی بر این کشور خواهد داشت. ما علاقهمند به حفظ، توسعه و تقویت روابط با ایالات متحده هستیم. روسیه یک شریک کلیدی در تمام حوزههاست. و به همین دلیل، بهبود روابط بین ایالات متحده و روسیه در راستای منافع قزاقستان میباشد.
این نماینده پارلمان همچنین گفت که انتظار میرود قزاقستان، به همکاری با آمریکا در مسائل امنیتی ادامه دهد.
وی عنوان کرد: قزاقستان، یک عضو فعال ائتلاف ضد تروریستی است. ما به آمریکا و دیگر کشورها در مبارزه با تروریسم کمک میکنیم. من فکر میکنم که روابط ما با ایالات متحده پایدار باقی خواهد ماند.
این در حالی است که پس از اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، ارزش «تنگه»، ارز قزاقستان در برابر دلار کاهش یافت اما کارشناسان پیشبینی کردند که این تنها یک نوسان گذرا میباشد.
«ارازلی سابدن»، مدیر موسسه اقتصاد در وزارت آموزش و علوم، به Informburo.kzگفت: سیاستهای ترامپ برای قزاقستان مفیدتر است چراکه روابط بین روسیه و آمریکا تاثیر مستقیم بر اقتصاد ما دارد. اگر تحریمها لغو شود، قزاقستان پتانسیل جدیدی برای واردات و صادرات به دست میآورد. همانطور که تمام نوسانات ارز در چند روز گذشته مربوط به انتخابات بوده است و به زودی پس از اینکه ترامپ به عنوان رئيسجمهور آمریکا کار خود را آغاز نماید، همه چیز آرام خواهد شد. این نوسانات، موقت هستند.
در قرقیزستان نیز دیدگاههای مشابهی وجود دارد، و بسیاری در مورد چگونگی روابط آمریکا و روسیه در ماههای آتی، کنجکاو هستند.
«شرادیل باکتیگلوف»، تحلیلگر سیاسی گفت که تاثیر ترامپ در کاخ سفید بر قرقیزستان غیر مستقیم است، از آنجا که منافع مشترک کمی بین این دو کشور وجود دارد.
باکتیگلوف در گفتگو با آژانس خبری kg.24 گفت: ازبکستان و قزاقستان می توانند با ایالات متحده گفت و گوی سیاست خارجی داشته باشند. اما قرقیزستان، تنها پایگاه هوایی ماناس را دارد و با خروج نیروهای آمریکایی از این پایگاه، دیگر هیچ زمینهای برای گفت و گو وجود ندارد.
با این حال، قرقیزستان دریافت کننده کمکهای شایان توجه ایالات متحده در حوزههای بهداشت، آموزش و امنیت میباشد. اگر چه مواضع سیاست خارجی ترامپ، کاملا منسجم نیست، اما از کلیات شعارهای ترامپ اینگونه استنباط میشود که منافع ملی و پرداختن به مسائل داخلی کشور از هر چیزی برای وی مهمتر است و این امر ممکن است برای برنامههای کمکهای آمریکا به کشورهای دیگر و از جمله قرقیزستان، مشکلساز باشد.
همانطور که در گزارش اخیر بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی عنوان شده است، ازبکستان در گذار انتقال ریاستجمهوری به سر میبرد و تمام تمرکز خود را بر انتخابات چهارم دسامبر معطوف داشته است. تاشکند در حال حاضر با شکلی از گرم شدن سیاسی و دیپلماتیک روبروست که فرصتهای مناسبی برای تغییر شکل سیاست منطقه به جوامع غربی ارائه میدهد.
همچنین در این گزارش آمده است، ازبکستان میتواند جایگاه بالاتری در دیپلماسی منطقهای آمریکا داشته باشد، به این شرط که دولت پس از کریموف نشان دهد کمتر سرکوبگر بوده و بیشتر به سمت اصلاحات تمایل دارد. شاید بتوان گفت ازبکستان، مهمترین کشور در منطقه از نقطه نظر امنیت و تعامل ایالات متحده در افغانستان است. اگر چه سیاست آمریکا با هدف کاهش مشارکت امریکا در افغانستان همراه است، تا زمانی که منافع ایالات متحده در امنیت افغانستان باشد، ازبکستان یک شریک مهم برای آمریکا باقی خواهد ماند.
رهبر تازه روی کار آمده آمریکا هنوز نحوه تعامل با شرکای امنیتی را بیان نکرده است. با این حال، انتظار میرود که سیاست واشنگتن در ازبکستان با دستور کار امنیتی بیشتری همراه خواهد بود.
در همین حال، تصویر مشابهی در تاجیکستان وجود دارد و واکنشهای اولیه به پیروزی ترامپ در شهر دوشنبه منعکس کننده این موقعیت است.
«سیف الله صفرزاده»، معاون رییس مطالعات استراتژیک مرکز ریاست جمهوری تاجیکستان، ترامپ را به خاطر داشتن "شخصیت شجاع" ستود و گفت: رأی دهندگان آمریکایی به خاطر بیانات و اعمال صادقانه ترامپ به وی رای دادند.
صفرزاده گفت: ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود به خاطر اظهار تمایل به عادی سازی روابط با روسیه و رهبر آن ولادیمیر پوتین، بارها مورد انتقاد قرار گرفت. من معتقدم که ترامپ، دستاوردهای مثبت زیادی در توسعه روابط واشنگتن با کشورهای آسیای مرکزی خواهد داشت.
ترکمنستان به عنوان منزویترین کشور منطقه، هنوز حتی علنا انتخابات را تایید نکرده است. با اینکه ترکمنستان به خاطر داشتن منابع گسترده گاز، مورد توجه غربیهاست، اما کاهش تمایل دیپلماتیک واشنگتن در این کشور، ممکن است منافع سرمایهگذاران ایالات متحده در ترکمنستان را کاهش دهد.