پذیرش مسئولیت ترور بی‌نظیر بوتو پس از سال‌ها توسط تحریک طالبان پاکستان، در هنگامه کشمکش‌های سیاسی درونی و بیرونی پاکستان فرضیه‌های مختلفی را طرح می‌کند. یکی از این فرضیه‌ها، به فشارهای سیاسی آمریکا بر پاکستان برمی‌گردد که خواهان همکاری و همراهی اسلام‌آباد با استراتژی جدید این کشور برای افغانستان و جنوب آسیا است. تحریک طالبان پاکستان به عنوان یک بازیگر در تلاش است تا با اعلام این خبر پیامی برای ارتش پاکستان به عنوان یکی از ارکان قدرت دهد و آن این است که مخالف همکاری ایالات متحده و پاکستان جهت انجام عملیات ضد تروریستی است و در مقابل آن خواهد ایستاد.

ایران شرقی/

تحریک طالبان پاکستان برای نخستین بار مسئولیت ترور بی‌نظیر بوتو نخست وزیر سابق را که در تاریخ 27 دسامبر 2007 اتفاق افتاده را بر عهده گرفته است. ادعاهای طالبان پاکستان در کتاب "انقلاب محسود وزیرستان جنوبی"- از سلطنت بریتانیا تا امپریالیسم آمریکا منتشر شده است. نویسنده این کتاب ابو منصور عاصم مفتی نور از رهبران ارشد طالبان می‌باشد.

این کتاب در تاریخ 30 نوامبر سال 2017 در مرکز کامپیوتر مسید Maseed در برمل واقع در استان  پکتیکای افغانستان منتشر شد. کتاب 588 صفحه‌ای که به صورت آنلاین منتشر شده شامل تاریخچه تحریک طالبان پاکستان، عملیات‌های نظامی، فعالیت‌های آنان در افغانستان و حاوی تصاویر زیادی از رهبران طالبان می‌باشد. نویسنده ادعا می‌کند این گروه در حمله بمب گذاری انتحاری که در اکتبر 2007  یعنی دو ماه پیش از ترور بوتو در کراچی رخ داد و در اثر آن بیش از 140 تن کشته شدند، دخالت داشته است. در کتاب اشاره شده که "علی رغم این حمله شدید به اجتماع مردمی بوتو در کراچی، دولت اقدامات امنیتی مناسبی را اتخاذ نکرد تا برای مهاجمان امکان دسترسی آسان به بی نظیر بوتو در راولپندی" را فراهم آورد.

 طبق نوشته‌های این کتاب، بوتو به این دلیل کشته شد که بازگشتش به دستور آمریكایی‌ها برنامه‌ریزی و انجام شده بود و به او طرحی جهت مبارزه با "مجاهدین اسلام" داده بودند. بیت الله محسود، بنیانگذار  طالبان پاکستان نیز اطلاعاتی از این طرح را دریافت کرده بود.

این اولین بار است که یک گروه تروریستی مسئولیت قتل بوتو را بر عهده گرفته و دینامیک سیاسی پاکستان را تغییر داده است. مشرف به توطئه چینی برای قتل بوتو متهم شده بود. محاکمه قضایی این قتل همچنان بحث برانگیز باقی مانده و مشرف به عنوان متهم فراری اعلام شده است. جالب است بدانیم چه چیز باعث شده که تحریک طالبان پاکستان پس از 10 سال چنین ادعایی را مطرح کند. اگر پاره‌ای از تحولات اخیر را تجزیه و تحلیل کنیم قادر به درک علت حرکت غیر متعارف این گروه تروریستی ممنوعه خواهیم بود.

در سال 2014 ارتش پاکستان عملیات تهاجمی بزرگی به نام عملیات ضرب عضب را در وزیرستان شمالی و خیبر انجام داد. این عملیات در پی وقوع حمله بزرگی به فرودگاه بین المللی جناح در کراچی  که در تاریخ 8 ژوئن 2014 رخ داد؛ طراحی شد. عملیات یک موفقیت بزرگ در پاکستان محسوب شده و آمار رسمی کاهش چشمگیر در تعداد حملات انتحاری، حملات تروریستی و کم شدن میزان تلفات در اثر حملات تروریستی را نشان می‌دهد. با این وجود، در حالی که در این عملیات تعداد زیادی از عوامل تحریک طالبان پاکستان هدف قرار گرفتند، اما این اقدامات‌ نتوانست رشد افراط گرایی و تروریسم را در داخل پاکستان کنترل کند. یک سری حملات شدید تروریستی در منطقه شمال غربی پاکستان اتفاق افتاد که توسط جماعت الاحرار انجام شد. جماعت الاحرار یک گروه انشعابی از تحریک طالبان پاکستان است. در آغاز سال 2017؛ پاکستان شاهد وقوع یک سری حملات تروریستی بود که داعش مسئولیت انجام آنها را بر عهده گرفت. این حملات موفقیت تلاش‌های ضد تروریستی ارتش را به چالش کشید.

در 22 فوریه سال 2017، ارتش پاکستان اعلام کرد که در حال شروع یک عملیات نظامی جدید در سراسر کشور به نام عملیات رد الفساد است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی روابط عمومی ارتش پاکستان، "این تلاش‌ها شامل اجرای گسترده عملیات امنیتی / مقابله با تروریسم توسط رنجرها (تکاوران) در پنجاب، ادامه اقدامات امنیتی جاری در سراسر کشور و تمرکز بیشتر بر مدیریت امنیت مرزی می‌باشد. جمع آوری سراسری سلاح و کنترل مواد منفجره در کل کشور هم از اصول اساسی این عملیات هستند. "

عملیات رد الفساد در واکنش به یک سری حملات پشت سر هم (حداقل شش حمله در پاکستان طی یک هفته در اواسط فوریه 2017) انجام شد. بیش از 100 نفر در نقاط مختلف پاکستان بر اثر این حملات تروریستی کشته شدند.

یکی از مرگبارترین حملات در این رشته از حملات تروریستی در روز 16 فوریه رخ داد. در آن تاریخ یک بمب گذار انتحاری در میان زائران و مریدان حرم صوفی لعل شهباز قلندر در شهر سهوان در ایالت سند، خود را منفجر کرد.

مسئولیت این حمله را دولت اسلامی عراق و شام (داعش) بر عهده گرفت. این انفجار باعث مرگ 88 نفر شد و 300 تن نیز مجروح شدند. در همان روز، در آواران، حمله IED به یک کاروان نظامی صورت گرفت.

رد الفساد ادامه "طرح اقدام ملی" است که برنامه‌ریزی آن پس از حمله سال 2014 به مدرسه دولتی ارتش در پیشاور انجام گرفته است. سطح انتظارات از رد الفساد بالا بوده و ارتش نتایج مثبتی از انجام عملیات جاری اعلام کرده است، اما واقعیت این است که "رویکرد انتخابی" ارتش در هدف قرار دادن تروریست‌ها هرگز اجازه نمی‌دهد که اقدامات ضد تروریستی به موفقیت کامل بی‌انجامند.

ارتش پاکستان به عملیات ضدتروریستی خود به شدت افتخار می‌کند؛ زیرا این تلاش‌ها به ارتش کمک کرده است تا دوباره - پس از کشته شدن اسامه بن لادن در ابیت آباد- اعتبار و پرستیژ خود را به دست آورد. پاکستان به خاطر اقدامات و تلاش‌هایش در آوریل 2017 مورد ستایش دولت ایالات متحده قرار گرفت.

روابط ایالات متحده و پاکستان طی شش سال گذشته تضعیف شده است. در پی اعلام سیاست خارجی رئیس جمهور آمریکا - دونالد ترامپ - در خصوص افغانستان و پیام محکمی که برای پاکستان در بر داشت؛ روابط دوباره با افت و تغییر زیادی مواجه شد. ترامپ پاکستان را به خاطر پناه دادن به جنایتکاران و تروریست‌ها به شدت مورد انتقاد قرار داد. استراتژی امنیت ملی آمریکا که در دسامبر 2017 اعلام شد نیز پیامی تند و مشابه برای اسلام آباد داشت. پاکستان این اتهامات را رد کرد و به موضع گیری آمریکا واکنش نشان داد و ادعا کرد که اسلام آباد 50 هزار شهروند غیرنظامی و 6 هزار پرسنل امنیتی خود را در جنگ با تروریسم از دست داده و واشنگتن نمی‌تواند این تعداد قربانی و فداکاری‌ها را نادیده بگیرد.

گرچه رابطه آمریكا و پاکستان به كمترین میزان خود در  16 سال گذشته رسیده است، اما واقعیت این است كه هر دو كشور به دلایل قانع کننده و مختلفی نیاز به حمایت یکدیگر دارند. اگر ایالات متحده بخواهد به حضور خود در افغانستان ادامه دهد، به حمایت پاکستان نیاز دارد و از سوی دیگر، با توجه به نفوذ آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی، پاکستان به آمریکا متکی است. واشنگتن، پاکستان را تحت فشار قرار داد تا اقدامات و تلاش‌های ضد تروریستی خود را تشدید کند و پاکستان هم نمی‌تواند نگرانی‌ها و موضع‌گیری‌های ایالات متحده را نادیده بگیرد.

گزارش‌هایی از داعش نیز در دست است که نشان می‌دهد پایگاه خود را در پاکستان ایجاد می‌کنند و شاخه‌های آن در حال گسترش پیدا کردن است. گزارش ویژه سال 2017، که توسط موسسه مطالعات صلح پاکستان منتشر شده حاکی از آن است که داعش به خصوص در شمال سند و بلوچستان فعالیت می‌کند.

 ارتش پاکستان در پی پیروزی خود در برابر تروریست‌ها به وجد آمده است (به طور عمده تحریک طالبان پاکستان به عنوان کشنده‌ترین سازمان ضد دولتی مطرح است). با توجه به این پیشرفت‌ها و همچنین فشار ایالات متحده بر پاکستان برای تشدید تلاش‌های ضد تروریسم خود و نیز با توجه به ​​تهدید ناشی از گسترش داعش - می‌توان نتیجه گرفت چه چیز منجر به افشاگری‌های اخیر طالبان پاکستان در خصوص قتل بوتو شده است. تحریک طالبان پاکستان با این افشاگری سه هدف اصلی را دنبال می‌کند:

•  پیام تکراری برای ارتش پاکستان دارد که می‌گوید تحریک طالبان پاکستان مخالف هر حرکت مشارکتی ایالات متحده و پاکستان در انجام عملیات‌های ضدتروریستی است و با آنها مقابله می‌کند.

•  در طی یک سال گذشته، حملات تروریستی داعش رو به افزایش بوده است که تهدیدی برای وضعیت تحریک طالبان پاکستان محسوب می‌شود. این افشاگری همچنین به سازمان کمک می‌کند که بر حضور خود دوباره مهر تأیید بزند.

•  در نهایت و مهم‌تر از همه، اظهارات اخیر دوباره طالبان پاکستان را در صدر اخبار آورد و توجهات ملی و بین المللی به سوی آنها جلب شد. بنابراین شاید این کار به منظور تلاش جهت حفظ موقعیت خود در دنیای رقابتی تروریسم صورت گرفته است.

در حالی که نظامیان پاکستان ادعا می‌کنند که تعداد حملات تروریستی کمتر شده و کاهش یافته است، ظاهرا تحریک طالبان پاکستان سالم باقی مانده و همچنان مصمم و متعهد به مخالفت با دولت است.
انتهای مطلب/