بیاعتبار کردن تظاهر کنندگان و ادامه سرکوب رسانههای آزاد در قزاقستان
مقاومت مقامات قزاقستان در برابر موجی از تظاهرات اصلاحات ارضی در دو جبهه اما با یک هدف انجام شده است: بدنام و بیاعتبار کردن. دادستان کل کشور اعلام کرده است تظاهرکنندگانی که در تاریخ 21 می به خیابانها آمدند قصد توطئه برای سرنگونی دولت را داشتند. این موضعگیری میتواند مقدمهای برای جنایی ساختن پروندههای فعالان سیاسی باشد.
ایران شرقی/ در روزهای اخیر «آیمیرا شانکنتایف»، از «کانال اوراسیا»، خبری در مورد اظهار نظر دادستان کل کشور در مورد چگونگی و چرایی شرکت مردم قزاقستان در تجمعات غیر قانونی بازگو نمود. این در حالی بود که در صدای این گوینده خبر نگرانی موج میزد، گویا وی در مورد تهدیداتی که قزاقستان را محاصره کرده است هشدار میداد.
برای بسیاری، شانکنتایف گوینده خبر کانال اوراسیا (ایستگاه خبری به طور مشترک توسط دولت قزاقستان و یک کانال تلویزیونی متعلق به روسیه تاسیس شده است) قابل تشخیصترین چهره حمله تبلیغاتی در مورد منتقدان دولت قزاقستان میباشد.
مقاومت مقامات قزاقستان در برابر موجی از تظاهرات اصلاحات ارضی در دو جبهه اما با یک هدف انجام شده است: بدنام و بیاعتبار کردن. دادستان کل کشور اعلام کرده است تظاهرکنندگانی که در تاریخ 21 می به خیابانها آمدند قصد توطئه برای سرنگونی دولت را داشتند. این موضعگیری میتواند مقدمهای برای جنایی ساختن پروندههای فعالان سیاسی باشد. هفتهها پیش از مطرح شدن ادعاهای دادستان در این مورد، نبرد تسخیر قلبها و اذهان توسط روزنامه نگارانی مانند شانکنتایف آغاز شده بود که از توطئه برنامهریزی شده نیروهای خارجی برای دامن زدن به درگیریهای اخیر صحبت میکردند.
این امر زمانی شروع شد که کانال اوراسیا با پوشش خبری کنایهآمیز در مورد وجود توطئه غربی برای تحریک رسانههای خصوصی صحبت میکرد.
«آرتور پلاتونوف»، مجری کانال تلویزیون KTK و عضو منتخب مجلس، در طول برنامه یک ساعته در مورد تظاهرات بیست و یکم ماه می که منجر به بازداشت صدها نفر از مردم، از جمله 55 روزنامه نگار شد اظهار داشت: چگونه غربیها تحت پوشش مسئله واگذاری زمین میخواهند به تضعیف کشور بپردازند و استقلال آن را خدشهدار نمایند؟
این برنامه، «مختار تایژان» مبارز جامعه مدنی را وادار ساخت تا در حضور مقامات دولتی از پلاتونوف بخواهد که بیاعتبار کردن تظاهر کنندگان را متوقف سازد.
کانال اوراسیا با الگو برداری از تلویزیون ملی روسیه، با ارائه گزارش چشمگیری از اینکه قزاقستان قربانی توطئه دامن زدن به انقلاب بهار عربی در این کشور شده است، ادعاهای خود مبنی بر توطئه کودتا را دنبال نمود.
یکی از تحلیلگرانی که صحبتهای وی در آن کانال تلویزیونی پخش شده بود این شبکه را متهم به تحریف صحبتهایش به نفع خود نمود. «دوسیم ستپایف» در فیس بوک نوشت: جنگ اطلاعات ادامه دارد و به دیگر مفسران سیاسی هشدار داد که اظهارات آنها میتواند به طور مشابه برای گزارشهای تبلیغاتی تحریف شود.
ستپایف تنها کسی نبود که در مورد افزایش نگرانیها از استانداردهای اخلاقی در گزارشات رسانههای محلی در مورد تظاهراتها هشدار داد.
«گلجان یرگالیف»، روزنامه نگار برجسته در یک پست فیس بوک شکایت کرده که کانالهای تلویزیونی به پخش گزارشهای دروغین میپردازند، حقایق را تحریف نموده و قوانین روزنامهنگاری را رعایت نمیکنند.
در نمونهای برجسته از یک گزارش تحریف شده، برخی رسانهها ادعا کردند مختار آبلیازوف، مخالف سیاسی نظربایف از زندان فرانسه فرار کرده بود (جایی که وی در انتظار استرداد به روسیه به جرم اختلاس بود). این گزارشها به تظاهرات قزاقستان در روز 21 می ربط داده شد مبنی بر اینکه آبلیازوف از سوی غرب تامین مالی شده بود.
برخی از روزنامهنگاران مستقل این سوال را مطرح نمودهاند چرا خبرنگاران برخی رسانهها میتوانند آشکارا بدون دریافت هیچ واکنشی گزارشهای غلط منتشر نمایند در حالی که دیگران به دادگاه کشانده میشوند.
در روز 23 می، یک خبرنگار از وب سایت (در حال حاضر از بین رفته) Nakanune.kz به اتهام "نشر اطلاعات نادرست" در موردی که ربطی به تظاهراتهای اخیر نداشت، زندانی شد. این موارد، جامعه روزنامهنگاری قزاقستان را به وحشت انداخت. «تامارا کالیوا» از گروه دیدهبان حقوق بشر به اوراسیانت گفت: زندانی نمودن «گزل بادالینوا» به خاطر گزارشهای وب سایت وی در مورد یک بانک قزاقستانی، تنها به منظور ارعاب رسانهها انجام شده است.
مقامات، قبلا ادعا کرده بودند آبلیازوف از خارج از کشور تلاش برای سرنگونی نظربایف را مهندسی کرده و از نظر مالی رسپوبلیکا (روزنامه افشاگر که به اتهام نقش داشتن در ناآرامیهای سال 2011 ژاناوزان در غرب قزاقستان در سال 2012 بسته شد) را حمایت نموده است. آبلیازوف و خبرنگاران رسپوبلیکا همواره این ادعاها را تکذیب نمودهاند.
مورد بایدالینوا علاوه بر زیر سوال بردن آزادی رسانهها، استانداردهای نامناسب روزنامهنگاری در قزاقستان را به مرکز توجهات آورد.
«آشیک آلان/تریبون» در حال حاضر یکی از معدود رسانههای خبری مستقل که منتقد قوی سیاست رسمی کشور است با تهدید ورشکستگی مواجه شده است. در حال حاضر طرح دعوی 45 هزار دلاری علیه این رسانه توسط «سلطان بک سیزدیکف» انجام شده است، چراکه این نشریه به مقام سابق شهر آلماتی که متهم به اختلاس 70 هزار دلاری بود عنوان «فاسد» داده بود.
«ژانبولت مامای» به اوراسیانت گفت: اقدامات تلافیجویانه در برابر نشریات مستقل، نشاندهنده بحرانی است که صداهای منتقد در مطبوعات قزاقستان با آن مواجه هستند.