موسسه مطالعات راهبردی شرق


منطقه آسیای مرکزی در حال تجربه یک دوره گذار است که احتمالا تا 5 سال به طول بینجامد. کیفیت و فرایندهای سیاسی و امنیتی دوره گذار احتمالا سرنوشت 15 سال آینده منطقه را (باتوجه به عدم گردش نخبگان) معین می‌کند. اکنون تنها در ازبکستان شاهد عبور از مرحله انتقال قدرت و تثبیت قدرت (با ریاست جمهوری شوکت میرضیایف) هستیم. در تاجیکستان فرایند انتقال قدرت پس از دو انتخابات مهم در سال 2020 آغاز شده است. در قزاقستان فرایند انتقال قدرت اگرچه از مارس 2019 و با استعفای غیرمنتظره نورسلطان نظربایف آغاز شده، اما به نظر می‌رسد تکمیل این پروسه و فرایندِ تثبیتِ قدرت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. و در ترکمنستان قربانقلی بردی‌محمداف از سال 2006 تا کنون در راس قدرت قرار دارد و نشانه‌های اولیه از تمایلات وی برای انتقال قدرت به پسرش سردار، در یک فرایند از پیش طراحی شده حکایت می‌کند. 
در بازه کنونی که فرایند انتقال و تثبیت قدرتِ نسل جدید رهبران در جریان است، جمهوری اسلامی ایران در صورت اقدام موثر و به موقع، می‌تواند منافع و نقش خود را برای سال‌های آتی در آسیای مرکزی تثبیت کند...

پژوهش حاضر دارای پنج فصل و یک نتیجه‌گیری است. پس از طرح کلیات در فصل نخست، در دومین فصل الگوهای تکامل یافته انتقال قدرت در کشورهای آسیای مرکزی در سه جمهوری قرقیزستان، قزاقستان و ازبکستان مورد بحث قرار خواهد گرفت.
در فصل سوم نیز الگوهای انتقال قدرت جدیدی که در شرف شکل‌گیری و تکامل هستند، مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرند.
در چهارمین فصل از این پژوهش با تمرکز بر آلترناتیوهای انتقال قدرت، مولفه‌های تاثیرگذار بر تثبیت قدرتِ رهبرانِ جدید مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند.
در فصل پنجم نیز الزامات رفتاری و کارکردی جمهوری اسلامی ایران ذیل سه گفتار الزامات راهبردی، کارکردی و اختصاصی به بحث و بررسی گذاشته شده‌اند.

برای دریافت این ویژه نامه می‌توانید اینجا کلیک کنید.