آمریکا، بعد از 11 سپتامبر 2001 در جهت حمل و انتقال نيرو و تجهيزات نظامي به افغانستان، موفق شد پایگاهی مهم در قرقیزستان را تصاحب و ضمن برآورده ساختن هدف اولیه، فرصت كنترل رقباي مذكور را براي خود نیز فراهم آورد. بنابراين مي‌توان استدلال کرد قرقيزستان از رابطه تنگاتنگ و متقابلي در راهبرد آمريكا براي مقابله با رقباي خود برخوردار بوده است. اما این روابط، پس از فروپاشي انقلاب لاله اي در آوريل 2010 رفته رفته سیری گسستني را طی کرد و اکنون سطح همکاری بیشکک-واشنگتن به میزان محسوس نزول مواجه شده است. در مطلب پیش رو نقطه نظر چند تن از کارشناسان قرقیزی در خصوص بررسی تأثیرات احتمالی انتخاب ترامپ بر قرقیزستان، تقدیم می‌گردد.
ایران شرقی/ منطقه آسیای مرکزی به خصوص منطقه هارتلند جديد شامل کشورهای ساحلی خزر- خليج فارس به همراه كل منطقه خاورميانه، از اهميت راهبردي، ژئوپليتيكي و ژئواكونوميكي در معادلات جهاني برخوردار است . در اين ميان آمريكا بمنظور بالابردن نفوذ خود در منطقه هارتلند جديد، هدفي اساسي که همان کنترل يعني كنترل روسيه، چين و ايران است را مد نظر قرار داده است.
بنابراین پیش‌فرض، نفوذ در آسياي مركزي، به طبع آمريكا را يك گام به اهداف خود نزديك خواهد کرد. كشور قرقيزستان هم در این میان، به دليل همسايگي با چين و روسيه و سابقه همکاری با واشنگتن و اعطای پايگاه نظامي ماناس به آمریکا از جمله کشورهای دارای اهمیت در این حوزه شناخته میشود.
آمریکا، بعد از 11 سپتامبر 2001 در جهت حمل و انتقال نيرو و تجهيزات نظامي به افغانستان، موفق شد پایگاهی مهم در قرقیزستان را تصاحب و ضمن برآورده ساختن هدف اولیه، فرصت كنترل رقباي مذكور را براي خود نیز فراهم آورد. بنابراين مي‌توان استدلال کرد قرقيزستان از رابطه تنگاتنگ و متقابلي در راهبرد آمريكا براي مقابله با رقباي خود برخوردار بوده است. اما این روابط، پس از فروپاشي انقلاب لاله اي در آوريل 2010 رفته رفته سیری گسستني را طی کرد و اکنون سطح همکاری بیشکک-واشنگتن به میزان محسوس نزول مواجه شده است.
در مطلب پیش رو که در سلسله گزارشات بررسی انتخاب ترامپ بر منطقه مورد پژوهش است، نقطه نظر چند تن از کارشناسان قرقیزی جهت آشنایی نحوه تحلیلی کارشناسان حوزه، تقدیم می‌گردد.
ادیل عثمان‌بیت‌اف، سیاست‌شناس:
- به نظر من سیاست خارجی ایالات متحده تغییر زیادی نخواهد کرد. رئيس جمهور در کاخ سفید با تعداد زیادی فرآیندهای ژئوپلتیک در کل جهان مواجه میشود و آسیای مرکزی و قرقیزستان تنها یکی از مکانیسم‌ها هستند. بدون شک، هیلاری کلینتون، در سیاست خارجی به مراتب قوی تر از دونالد ترامپ است. رئیس‌جمهور جدید در نهایت، نگرش خود را با کمک مشاورش در سیاست خارجی بیان خوهد کرد و همه چیز به این شخص بستگی دارد. در حال حاضر، اصل جدید فعالیت ایالات متحده و کشورهای آسیای مرکزی در فرمت C5 + 1 به طور فعال به کار می‌رود و این نشان‌دهنده افزایش نفوذ امریکا در منطقه است. رویدادهای شرق میانه بسیار مورد علاقه امریکا هستند. این منطقه با آسیای مرکزی و قفقاز در ارتباط است. آمریکا در مسائل ژئوپلتیکی، امید زیادی به مبارزه با تروریسم جهانی داشته و در این زمینه به متحد (از جمله پشتیابی قرقیزستان) نیاز دارد.
گریگوری میخایل‌اف، سیاست‌شناس:
- شو "انتخابات آمریکا" که بیش از یک سال به طول انجامید، تحت شعار "توطئه‌ها، رسوایی‌ها، تحقیقات" برگزار شد و به طور واضح و موثر به پایان رسید. پیروزی دونالد ترامپ چه چیزی را برای آسیای مرکزی تغییر خواهد کرد؟ قبلا تصور می‌شد که در صورت پیروزی هیلاری کلینتون، آمریکا باید به تشدید ارتقای ایده‌های آمریکایی دموکراسی در منطقه بپردازد. چنین فعالیتی می‌توانست به روش‌های مختلف، از جمله سناریوهای قدرت انجام شود. رسیدن ترامپ به قدرت می‌تواند سیاست واشنگتن را عمل‌گراتر کند (و کمتر ایدآلیزه نماید). اولویت‌ها تا حدی جابجا می‌شوند – به این صورت که، کمتر به ارزش‌های دموکراتیک و بیشتر به دفاع از منافع شرکت‌های آمریکایی توجه خواهد شد.
اعتقاد به اینکه آمریکا با رهبری ترامپ استراتژی سیاسی خارجی را اساسا تغییر خواهد داد بسیار غیر معقول است – صلح با روسیه، اتحاد با چین متحد و خروج پایگاه‌های نظامی از کل جهان. تداوم سیاست خارجی همچنان ادامه خواهد داشت. روسای جمهور در آمریکا می‌آیند و می‌روند و منافع شرکت‌های بزرگ، از جمله غول‌های نظامی-صنعتی – همانند سابق باقی می‌مانند.
فقط می‌توان امیدوار بود که واشنگتن اجرای سیاست "تنش زدایی" را (که تنش را در روابط بین آمریکا و روسیه کاهش می‌دهد) آغاز خواهد کرد. آسیای مرکزی برای آمریکا در اولویت نیست - بیشتر فرآیندهای منطقه اقیانوس آرام، شرق میانه، آفریقا و امریکا لاتین و تا حدی، مرزهای غربی روسیه مورد علاقه آن هستند. منطقه ما در این فهرست یکی از آخرین هاست. فرآیندهای ایالات متحده بدون شک بر زندگی جمهوری قرقیزستان تاثیر می‌گذارند، اما رویدادهای محلی تا حد زیادی به ساکنان و سیاست‌مداران محلی بستگی دارد. شو انتخابات آمریکا تمام شد و ما باید به واقعیت برگردیم و درک کنیم که نه دونالد ترامپ، نه ولادیمیر پوتین و نه هیچ کس دیگری مشکلات داخلی قرقیزستان را حل نخواهند کرد. دولت بیشکک، باید بیشتر نگران فساد، آموزش ضعیف، طب ضعیف و شکست کامل علم قرقیزستان باشد تا سرنوشت نامزدها در آن سوی جهان.
مدت تولیگینوف، سیاست‌شناس:
- دونالد ترامپ یک سیاست‌مدار کاملا غیر قابل پیش بینی است. به نظر من، روابط متقابل قرقیزستان و آمریکا، توسط ترامپ نه به عنوان مکانیسم جداگانه ژئوپلتیک، بلکه از طریق منشور روسیه بررسی خواهد شد. قرقیزستان به عنوان بخشی از آسیای مرکزی چندان مورد علاقه آمریکا نیست و بیشتر با ترکیب قرقیزستان+چین یا قرقیزستان+روسیه، یک شریک و مصاحب جالب محسوب میشود. با توجه به تجزیه و تحلیل اظهارات ترامپ، قرقیزستان می‌تواند یک پل برای ایجاد روابط با چین و روسیه باشد. در صورت بهبود روابط با کشورهای جهان اسلام هم قرقیزستان به یک دستیار تبدیل نخواهد شد. در هر صورت پیش بینی سریع دشوار است و باید مدتی صبر کرد.
دریافت صفحه با کد QR