در پی تنش‌های اخیر در روابط "تهران" و "عشق‌آباد" و سردی روابط بین دو کشور همسایه، "الکساندر کنیازف" کارشناس سیاسی روس در گفتگو با خبرنگار ایران شرقی مطالبی را در این رابطه بیان داشت.

ایران شرقی/
الکساندر کنیازف از تحلیلگران حوزه مسائل سیاسی-امنیتی آسیای مرکزی و روسیه در گفتگو با سایت موسسه مطالعات آسیای مرکزی و افغانستان به چرایی تنشهای اخیر در روابط سیاسی تهران-عشق آباد طی سالهای گذشته پرداخت. وی در همین رابطه گفت: روابط دو جانبه میان ایران و ترکمنستان در ردیف منافع مهم متقابل، دارای یک سری از تناقضات جدی به اصطلاح رقابتی می‌باشد که حل و فصل آن‌ها از راه گذشت‌های متقابل تاکتیکی میسر نمی‌باشد، زیرا به منافعی خارج از منطقه ارتباط دارد.
در این رابطه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که از نظر اهمیت در سطوحی مختلف قرار داشته و مانع گفتگوی سازنده میان دو کشور شده است:

_ رقابت بین دو پروژه خط لوله گاز در جنوب آسیا: «تاپی» و «صلح» که نه تنها کشورهای مصرف کننده (پاکستان، احتمالا هند و چین و کشورهای جنوب شرق آسیا) بلکه کشورهای صادر کننده (قطر و عربستان سعودی، را نیز شامل می‌شود. گذشته از آن، بالای این روابط رقابتی نه تنها منافع انرژی (اقتصادی) بلکه منافع کلان سیاسی آمریکا، اسرائیل و کشورهای غرب اروپا نیز تاثیرگذار می‌باشد.

_ تلاش‌های رهبری ترکمنستان برای ایجاد مسیر غربی صادرات گاز با منافع موجود ایران در رابطه به ترانزیت از طریق ترکیه در اختلاف قرار می‌گیرد (همچنین با منافع روسیه). این اختلاف به طور مستقیم با پروژه خط لوله گاز ترانس خزر ارتباط دارد که علاوه بر رقابت‌های به اصطلاح گازی همچنین مشکلات امنیتی در دریای خزر را به بار می‌آورد که منافع حیاتی ایران (و همچنین روسیه) تحت تاثیر قرار خواهد داد.

_ ایران نمی‌تواند از نفوذ رو به رشد ترکیه (از جمله نفوذ نظامی) و غرب (از طریق روابط دو جانبه و همچنین از طریق سازمان‌های بین المللی مانند سازمان امنیت و همکاری اروپا) در ترکمنستان نگران نباشد.

_ علاقه‌مندی ترکمنستان جهت دریافت سرمایه گذاری در حالی که وضعیت مالی و اقتصادی این کشور در حقیقت روز به روز دارد بد‌تر می‌شود، آسیب پذیری عشق آباد در برابر کشورهای عربی را که به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه می‌باشند، به مراتب بیشتر می‌کند. در این رابطه می‌توان به تصمیم بانک توسعه اسلامی (در واقع تصمیم ریاض) در جهت تامین مالی ساخت بخش ترکمنی پروژه تاپی اشاره کرد.

_ عدم مشارکت (یا مشارکت نسبی) عشق آباد در ساختارهای منطقه‌ای که تعهدات در زمینه‌های امنیتی را به همراه دارد (سازمان همکاری‌های شانگهای، سازمان پیمان امنیت جمعی، جامعه کشورهای مشترک المنافع) فضای ترکمنستان را نه تنها در برابر کشورهای آسیب پذیر می‌کند که با ایران روابط خصمانه دارند (کشورهای غربی، اسرائیل، ترکیه، عربستان سعودی، قطر) بلکه همچنین برای گسترش جریان‌های افراطی که با ایران دشمنی آشکار دارند، فضا را باز می‌کند.

_ عدم پایبندی قاطع عشق آباد به تعهدات خارجی مانع تحقق تعدادی از پروژه‌های مربوط به بخش‌های حمل و نقل منطقه‌ای می‌شود که به عنوان مثال به این دلیل در توسعه دهلیز راه آهن چین-قزاقستان-ترکمنستان-ایران و همچنین ازبکستان ترکمنستان-ایران-عمان تاخیر ایجاد شده است.

_ یکی از دلایل اصلی موضع گیری‌های فعلی عشق آباد عدم وجود دید استراتژیک رئیس جمهور ترکمنستان در خصوص توسعه کشور می‌باشد که بایستی شامل ارزیابی‌های بلندمدت در رابطه به اولویت‌های همکاری با شرکای منطقه‌ای و بین المللی باشد. سیاست گذاری‌های رهبری ترکمنستان غالبا موقعیتی و تاکتیکی بوده و در نتیجه، روابط با کشورهای همسایه و از جمله ایران تحت تاثیر منافع کوتاه مدت قرار گرفته و بر منافع اساسی ترکمنستان لطمه وارد می‌کند.