مراجعه کامل به مدرنیسم و یا سنت‌گرایی در کشورهای منطقه خطرناک است. جوانان با انتخاب مسیر غرب‌گرایی، ممکن است با وضعیتی مواجه شوند که بخشی از جامعه یک زندگی مدرن عادی داشته باشند و بخشی دیگر از آن دور شوند. گرایش کامل به سنت‌های مذهبی هم باعث عقب افتادگی از لحاظ توسعه اقتصاد و آموزش و پرورش می‌شود. بنابراین نخبگان به دنبال نوعی توازن سالم هستند.

ایران شرقی/
ربع قرن است که در کشورهای آسیای مرکزی دو فرایند به موازات یکدیگر صورت می‌گیرد. اولین فرآیند مدرنیسم است که کم و بیش با غربی شدن ارتباط دارد. این جنبش از طریق توسعه نهادهای دموکراتیک براساس مدل غربی و مهم‌تر از همه، از طریق معرفی فناوری‌های جدید در اقتصاد ظهور می‌یابد.

دومین فرآیند سنت‌گرایی است که از طریق تلاش برای بازگشت به ارزش‌های سنتی – هم ارزش‌های قومی و هم ارزش‌های مذهبی (یعنی ارزش‌های اسلامی) - صورت می‌گیرد. بنابراین، کشورهای منطقه مدتهاست که با انتخاب هر دو فرآیند در زمان‌های مختلف، بین این دو جهت گام برداشته‌اند.

"ایوان سافران‌چوک" استادیار انستیتو دولتی روابط بین‌الملل مسکو در مصاحبه با رادیو اسپوتنیک در این رابطه خاطرنشان کرد: «سیاست‌مداران منطقه در زمان‌های مختلف مشکل را یا در مدرنیسم و یا در سنت‌گرایی می‌بینند. آنها مشکل را یا در سنت‌گرایی بیش از حد جامعه و رشد احساسات اسلامی دیده و برای حل این مسئله به شرکای غربی خود متوسل می‌شدند و یا بالعکس مشکل را در تکنولوژی‌های، مشاوران خارجی و مشاور‌ه‌های خارجی می‌دیدند و برای حل و فصل آن به محافل سنت‌گرایانه متوسل می‌شدند. مراجعه کامل به مدرنیسم و یا سنت‌گرایی در کشورهای منطقه خطرناک است. جوانان با انتخاب مسیر غرب‌گرایی، ممکن است با وضعیتی مواجه شوند که بخشی از جامعه یک زندگی مدرن عادی داشته باشند و بخشی دیگر از آن دور شوند. گرایش کامل به سنت‌های مذهبی هم باعث عقب افتادگی از لحاظ توسعه اقتصاد و آموزش و پرورش می‌شود. بنابراین نخبگان به دنبال نوعی توازن سالم هستند».

وی همچنین معتقد است: «مدرنیسم از یک سو برای حفظ توسعه اقتصادی لازم است. از سوی دیگر توسعه اقتصادی از افزایش خطرات امنیتی نشات می‌گیرد. تبلیغ ارزش‌های سنتی هم پس از مدتی باعث می‌شود که این جوامع آنقدر سنتی شوند که خطرناک باشند».

سافرانچوک همچنین افزود: «بعید است که وضعیت در آینده نزدیک تغییر کند. انتخاب کامل صرفا به نفع یک گزینه صورت نخواهد گرفت. اما تلاش برای منطقی عمل کردن بین این دو فرآیند هم گزینه خوبی نیست. باید برای این معضل بدنبال یک راه حل بود. در حال حاضر، ما شاهد رشد جمعیت در تاجیکستان و کشورهای همسایه‌اش هستیم. این کشورها ضمن تلاش برای حل مسائل بیکاری تکنولوژیک در کشور خود، تاثیر اقتصاد بر واقعیت‌های جدید را با توسعه مهاجرت کاری کاهش می‌دهند».