آسیای مرکزی بر خلاف دیگر کشورها و مناطق پساشوروی همچنان یک منطقه مهم از نظر پروژه‌های ژئوپلیتیک کرملین (صرف نظر از بهره‌وری پایین آنها) محسوب می‌شود. این در حالیست که اتحادیه اروپا و آمریکا فعالیت خود را در این کشورها به طور قابل توجهی کاهش داده‌اند.

ایران شرقی/
در اواسط اسفندماه «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه سفری 4 روزه به آسیای مرکزی داشت. وی در عرض این چند روز از قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان دیدن کرد و در شهر دوشنبه با رئیس‌جمهور ترکمنستان به طور تلفنی مذاکره کرد. این سفر به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین روسیه و جمهوری‌های سابق شوروی اختصاص داشت. منطقه‌ای که همچنان در جایگاه سیاست خارجی دارای اهمیتی استراتژیک محسوب می‌شود.
ازبکستان
در ابتدا تصور می‌شد که ازبکستان هم ممکن است جزو کشورهایی باشد که پوتین به آن سفر خواهد کرد. در ماه نوامبر، "کابل بردیف"، وزیر دفاع جمهوری ازبکستان به مسکو رفت و در آنجا با همتای روسی خود "سرگی شویگو" قراردادی مبنی بر همکاری نظامی-فنی برای سال 2017 منعقد کرد. انتظار می‌رود که در چارچوب این توافق، ازبکستان که حدود 3.5% تولید ناخالص داخلی را صرف هزینه‌های نظامی کرده است، به جای سلاح‌های آمریکایی، سلاح‌های روسی را خریداری نماید.
با توجه به اهمیتی که مسکو برای مشتریان بالقوه نظامی-صنعتی روسیه قائل است (روسیه پس از امریکا، دومین صادر کننده اسلحه محسوب می‌شود)، این انتظار می‌رفت که پوتین در طول سفر خود سری هم به شوکت میرضیایف، رئيس‌جمهور جدید ازبکستان بزند. اما ظاهرا رهبر ازبکستان جرات برقراری چنین روابط حسنه و سریع با مسکو را ندارد. بنابراین دیدار با پوتین برای چند ماه به تعویق افتاد. به گفته "دیمیتری پسکوف"، دبیر مطبوعاتی ریاست جمهوری، این دیدار قبل از پایان بهار صورت خواهد گرفت.
قزاقستان
دیدار ولادیمیر پوتین با «نورسلطان نظربایف»، رئیس جمهور قزاقستان با بازدید از پیست اسکی در نزدیکی «آلماتی» آغاز شد. با توجه به گزارش رسمی کاخ کرملین، در مذاکرات صورت گرفته، "مسائل مربوط به همکاری‌های دو جانبه و مسائل کلیدی دستور کار بین‌المللی" – مانند مسائل مربوط به حل و فصل مسئله سوریه و همکاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا - مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
این در حالیست که سهم تجارت متقابل در داخل اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال 2015 بیش از  %13.5 از کل تجارت کشورهای عضو این اتحادیه تخمین زده شد و در عرض نه ماه اول سال گذشته حتی پایین‌تر ومعادل 29.5 میلیارد دلار بود.
علی‌رغم حذف موانع گمرکی، شرکت کنندگان اتحادیه اقتصادی اوراسیا همچنان این اتحادیه را به عنوان نوعی تشریفات در نظر گرفته و ترجیح می‌دهند در هر فرصت مناسبی  به نفع خود عمل کنند. مسکو و مینسک بحث و نزاع پیرامون ممنوعیت واردات محصولات کشاورزی بلاروس به روسیه و قیمت گاز عرضه شده روسیه به بلاروس را ادامه می‌دهند. چنین درگیری‌هایی بین دو کشور با مشارکت "گازپروم"، "بل‌ترانس‌گاز" و "ترانس‌نفت" در سال‌های 2006 و 2010 روی داد و ظهور اتحادیه گمرکی که بعدها به اتحادیه اقتصادی اوراسیا تغییر ماهیت داد، در این راستا، هیچ چیزی را تغییر نداد.
نه تنها روسیه، بلکه بلاروس هم تمایلی نسبت به انجام مذاکرات ندارد. چنین نزاع‌هایی، البته در مقیاس کوچکتر، در حال حاضر، بین قزاقستان و قرقیزستان هم وجود دارد. پس از الحاق قرقیزستان به اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ماه اوت سال 2015 در مرز با قزاقستان کنترل دولتی لغو و پست‌های گمرکی برداشته شد. با این حال، از آغاز سال جاری شهر آستانه محدودیت‌هایی را برای عرضه گوشت و فراورده‌های لبنی قرقیزستان به روسیه و کشورهای ثالث تحمیل کرد. بدین ترتیب که حمل و نقل تنها از طریق راه‌آهن و در واگن‌های مهر و موم شده مجاز بود و حمل و نقل جاده‌ای ممنوع شد.
بعدها مشخص شد که این ممنوعیت فقط به 15 شرکت قرقیزستان مربوط می‌شده است. پس از آن، به درخواست بیشکک، این موضوع برای بررسی به کمیسیون اقتصادی اوراسیا فرستاده شد و تا آغاز ماه فوریه این درگیری حل و فصل شد. اما احتمال تکرار آن در آینده بعید نیست. این در حالیست که قزاقستان بارها محدودیت‌هایی را برای عرضه محصولات کشاورزی قرقیزستان تحمیل کرده است.
ظاهرا، نظربایف ضمن تلاش برای کاهش تاثیر کلی اختلاف در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، قبل از ملاقات با پوتین، با " الکساندر لوکاشنکو "، رئیس جمهور بلاروس تماس گرفت و در مورد درگیری بین روسیه و بلاروس ابراز نگرانی کرد و پیشنهاد به اشتراک گذاشتن تجربه خود در روابط با قرقیزستان را ارائه کرد. با این حال، کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا همانند سابق ترجیح می‌دهند مشکلات را به صورت دو جانبه حل و فصل نمایند.
تاجیکستان
پوتین پس از قزاقستان به دوشنبه رفت و در آنجا با امامعلی رحمان دیدار کرد. تمام سال‌های اخیر روابط بین روسیه و تاجیکستان که زحمت همکاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به خود نمی‌دهند، حول دو موضوع در گردش است: امنیت (هر دو کشور عضو سازمان پیمان امنیت جمعی هستند) و مهاجرت کاری تاجیکها به روسیه. دیدار فعلی روسای جمهور از این قاعده مستثنی نبود.
در حال حاضر، در قلمرو تاجیکستان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی خارجی روسیه -201 – مستقر است.  تک تک نیروهای روسی در مسیرهای اصلی که از مرز با افغانستان عبور می‌کنند، مستقر شده‌اند. چرا که جریانات مواد مخدر و افراط گرایان اسلامی به طور سنتی از افغانستان وارد کشورهای مستقل مشترک المنافع  شده و گسترش می‌یابند.
برخلاف ترس افراد شکاک پس از خروج مرزبانان روسیه از مرز، مرزبانان تاجیکی کم و بیش با موفقیت به حفاظت از این مرز می‌پردازند، هر چند اوضاع در افغانستان پس از عملیات "آزادی پایدار" ناتو آرام‌تر شده است. از سوی دیگر، در سال‌های اخیر، در کنار تضعیف طالبان در افغانستان فعالیت داعش تشدید شده و همین موضوع کشورهای همسایه را مجبور می‌کند که با دقت و احتیاط زیادی نسبت به حفاظت از مرزهای خود برخورد کنند. بنابراین، قرارداد صورت گرفته بین پوتین و رحمان برای استفاده از پایگاه 201 به منظور حفاظت از مرز تاجیکستان-افغانستان کاملا طبیعی و منطقی به نظر می‌رسد. در حال حاضر، سخن پیرامون تغییر مکان استقرار نظامیان روسیه به طور مستقیم در مرز نیست.
در همین حال، آمادگی روسیه برای عفو ده‌ها هزار مهاجر تاجیک دور از ذهن است. در حال حاضر، در تاجیکستان حدود 200 هزار شهروند برآورد شده‌اند که به دلیل جرائم اداری اجازه ورود به روسیه را ندارند. برای جمهوری که در آن از هر ده نفر یک نفر برای کسب درآمد به روسیه رفته (حدود 800 هزار نفر) این یک رقم قابل توجه است، بنابراین، رحمان در دیدار با پوتین، مسئله عفو را مطرح کرد.
رئيس جمهور روسیه هم وعده داد که مطابق با قراردادی که با رئیس جمهور تاجیکستان منعقد شده است اقدام خواهد کرد. براساس ارزیابی "ایگور شوالف"، معاون اول نخست وزیر، این عفو تنها به کسانی که به دلایل مختلف قانون مهاجرت را نقض کرده‌اند، اما در فعالیت‌های جنایی حضور نداشته‌اند مربوط می‌شود. سازش مسکو پیرامون این موضوع، بدین دلیل است که به دلیل بحران اقتصادی، جریان مهاجران بومی آسیای مرکزی به روسیه بدون هیچ ممنوعیت اضافی کاهش می‌یابد: حتی اگر همه نقض‌کنندگان اجازه بازگشت داشته باشند، تعداد آنها به سختی به شاخص‌های قبل از بحران سال‌های 2012-2013 (زمانی که تعداد کارگران مهاجر از تاجیکستان بیش از یک میلیون نفر بود) خواهد رسید.
قرقیزستان
رهبر روسیه ضمن تفسیر نتایج دیدار با الماس بیک آتامبایف، رئیس‌جمهور قرقیزستان، اظهار داشت که آینده نیروهای روسی (که در حال حاضر در سواحل دریاچه ایسیک کول و در پایگاه هوایی کانت مستقر هستند) در این کشور صرفا به موضع مقامات محلی بستگی دارد و اگر مقامات بیشکک بگویند که "به چنین پایگاهی نیاز ندارند، ما همان روز کشور را ترک خواهیم کرد".
اظهارات آتامبایف که وعده داده بود پایگاه نظامی روسیه در پایان مدت اعتبار قرارداد بسته خواهد شد، علاقه به این موضوع را برانگیخت. با این حال، این اعتبار تنها در سال 2058 منقضی خواهد شد و خود آتامبایف هم پست خود را در نوامبر امسال ترک خواهد کرد. بنابراین، جانشینان آتامبایف در مورد سرنوشت پایگاه کانت تصمیم می‌گیرند.
بنابرین، دو رئیس‌جمهور بیشتر موضوع انتقال قدرت در قرقیزستان را (که در زمان استقلال متحمل دو انقلاب – در سال‌های 2010 و 2005 شد) مورد بحث قرار دادند تا مسائل امنیتی. بی ثباتی احتمالی در جمهوری ‌می‌تواند حضور قرقیزستان (کشوری که در حال حضار طرفدار روسیه است) در حوزه نفوذ روسیه را مورد شک و تردید قرار دهد. آتامبایف معتقد است که علی‌رغم اتمام انقلاب‌ها در کشور، در حال حاضر، تنش انتخابات آینده در بیشکک احساس می‌شود – این روزها  "اموربیک تکه‌بایف"، رهبر حزب آتامکن به اتهام تقلب و فساد دستگیر شده است. همین موضوع حامیان وی را مجبور به برگزاری تظاهرات کرده است. این تظاهرات به احتمال قوی، توسط مقامات متوقف خواهد شد، اما پیش‌بینی وضعیت در ماه نوامبر دشوار است - رقابت در انتخابات ریاست جمهوری بسیار سفت و سخت خواهد بود.
در هر صورت شهروندان قرقیزستان در درجه اول با وعده پول و غذا رای خواهند داد، نه به خاطر اعتقادات سیاسی یک نامزد خاص. در روسیه (به گفته پوتین، روسیه در سال‌های اخیر برای توسعه جمهوری قرقیزستان یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است) از این موضوع به خوبی آگاهند. رئيس‌جمهور روسیه همچنین فرصت صحبت در مورد 6 میلیاردی که به عنوان وام به بلاروس اختصاص داده شده است را از دست نداد. وی همچنین اشاره کرد که بعید است که قرقیزستان شریکی سخاوتمندتر از روسیه پیدا کند.
ترکمنستان
هیچ یک از کشورهایی که پوتین در سفرش به آسیای مرکزی از آنها بازدید کرده است، در زمان استقلال خود همکاری استراتژیک با روسیه را مورد شک و تردید قرار نداده‌اند. این سفر نه تنها یک بار دیگر این موضوع را تایید می‌کند، بلکه این زمینه را فراهم می‌آورد که بگوییم مواضع روسیه در منطقه تقویت می‌شود: بدین ترتیب که توافق‌های جدیدی در حوزه امنیت صورت گرفته و به حل و فصل اختلافات تجاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا پرداخته شده است. آسیای مرکزی در مقایسه با دیگر بخش‌های فضای پساشوروی همچنان یک منطقه باز برای پروژه‌های ژئوپلیتیک کرملین (صرف نظر از بهره وری کم آنها) محسوب می‌شود.
البته، چین که منافع اقتصادی‌اش در منطقه اغلب با منافع روسیه مواجه است، هنوز هم وجود دارد. اما نفوذ رو به رشد چین تا حد زیادی به مسکو کمک خواهد کرد. کشورهای آسیای مرکزی به ایجاد  ثبات خود در تقاطع منافع روسیه و چین امید دارند، چرا که برخی از آنها خطرات ناشی از انتخاب یک جانبه به نفع پکن را تجربه کرده‌اند. ترکمنستان پس از تصمیم در مورد فروش تقریبا کل گاز خود به چینی‌ها با کمبود شدید ارز مواجه شد. چرا که چینی‌ها در ازای بازپرداخت وام‌هایی که به ترکمنستان داده بودند، گاز این کشور را دریافت می‌کردند.
در حال حاضر دو کشور بسته آسیای مرکزی - ازبکستان و ترکمنستان – علاقه بسیار زیادی به احیای روابط سابق با مسکو دارند. پوتین باید با رئیس جمهور ازبکستان در چند ماه آینده دیدار کند. در زمان اقامت رئیس‌جمهور روسیه در دوشنبه، تاریخ سفرش به عشق‌آباد تعیین شد. همانطور که در کرملین گفته شد، رئيس جمهور روسیه بسیار متاسف است که ترکمنستان به دلیل جدول زمانی پر مشغله وی مورد بازدید قرار نگرفت. اما وی حتما در آینده قابل پیش‌بینی به این جمهوری سفر خواهد کرد.